Dossier | Handelspolitiek

De aankomende ontmoeting tussen Trump en Xi zorgt voor voorzichtig optimisme op de markten voor plantaardige oliën. Maar met grillig weer in Zuid-Amerika en vertraagde biodieselplannen in Azië blijft de volatiliteit groot in soja-, koolzaad-, zonnebloem- en palmolie. Soja wint terrein door hoop op handelsakkoord, terwijl palm- en zonnebloemolie profiteren van krap aanbod en extra vraag naar biodiesel door wijzigingen in beleid. Koolzaad blijft onder druk door ruim aanbod en zwakke vraag.

Ondanks de sancties lukt het Europa niet om helemaal af te kicken van Russische olie en gas. Europese wetgeving moet daar nu een einde aan maken. Olie blijft schommelen op een relatief laag prijsniveau door de verwachtingen van een aanbodoverschot en zorgen over de economie van de twee landen met het hoogste olieverbruik.

De melkprijzen staan op het punt een forse duikeling te maken, die dit najaar al is ingezet. Dat is slikken voor melkveehouders na twee jaar met hoge uitbetalingsprijzen. In het verleden werd de melkprijs vaker gevloerd, zoals in 2008, 2014 en 2023. Wat we kunnen leren van eerdere crashes en wat is het scenario voor de komende maanden? 

De Amerikaanse president zet op zijn welbekende wijze druk op de rest van de wereld om niet akkoord te gaan met de verduurzamingsplannen voor de scheepvaart van de maritieme VN-organisatie IMO. De staking van de sjorders in de Rotterdamse haven wordt niet hervat en de haven gaat 'nu op z'n Rotterdams keihard aan de slag om de achterstanden zo snel mogelijk weg te werken'. De containerprijzen stijgen voor het eerst in vier maanden weer.

Niet alleen in Europa, maar ook in de Verenigde Staten krijgt de botermarkt rake klappen. Sinds de zomer zijn de prijzen in de VS met meer dan 30% gedaald tot het laagste niveau in ruim vier jaar. Dit maakt het voor Europese zuivelhandelaren aantrekkelijk om Amerikaanse boter te importeren, een ontwikkeling die mede bijdraagt aan de recente prijscrash op de Europese markt.

De Europese ontbossingswet dreigt opnieuw een jaar uitgesteld te worden. Dit keer tot 30 december 2026. De reden hiervoor is dat er technische problemen zijn met het Europese IT-systeem. Voedingsmiddelenbedrijven die al klaar zijn voor de nieuwe regelgeving, zijn het er niet mee eens dat de deadline weer opgeschoven wordt.

Het CBS bevestigde deze week dat onze inflatie in september is opgelopen tot 3,3%, gelijk aan het cijfer van de 'snelle raming' een week eerder. Op de Europese maatstaf, de HICP, bedroeg onze inflatie 3,0% tegen 2,2% voor de eurozone als geheel. Eerder heb ik al wel eens geschreven dat ik begin te vrezen dat onze inflatie langdurig boven het gemiddelde van de eurozone zal blijven. We zullen zien.

De eerste GDT van oktober was weer een veiling met een overwegend negatief sentiment. Met een gemiddelde daling van -1,6% stond de veiling ook dubbel zo sterk in de min als de vorige veiling. Met name de prijs van mozzarella ging weer enorm hard onderuit. Een klein plusje was er voor boterolie.