Han de Jong

Twee Duitse onderzoeksinstituten produceren maandelijks cijfers omtrent de overslag van containers in havens. Het zijn het Leibniz-Institut für Wirtschaftsforschung (RWI) en het Institut für Seeverkehrswirtschaft und Logistik (ISL). Ze houden reeksen bij over een veelheid van havens over de hele wereld. De nieuwste data hebben betrekking op oktober. Ik volg deze cijfers al jaren, maar kan me niet herinneren wanneer ik ze voor het laatst opnam in dit wekelijkse commentaar. Vanwege de meest recente, opmerkelijke ontwikkeling in deze gegevens nu dus wel. Er zit een zekere volatiliteit in de cijfers. We moeten daarom niet te snel conclusies trekken, maar wat zich de laatste maanden aftekent, ziet er onheilspellend uit voor Europa.

De Nederlandse en Duitse economie zijn sterk met elkaar verweven. Niet alleen handelen we intensief met elkaar, ook worden onze economieën door veel dezelfde factoren beïnvloed. Je moet toegeven dat het eerste plaatje tegen die achtergrond heel intrigerend is. Jarenlang loopt de industriële productie in beide landen keurig met elkaar in de pas en dan opeens niet meer. Gelukkig zitten wij aan de goede kant. Maar wat is er nu precies gebeurd?

De Duitse industrie breidde in september de productie iets uit ten opzichte van augustus en boekte meer orders. Het volume van de productie nam met 1,3% maand-op-maand toe, maar dat volgde op een daling van 3,7% in augustus. Ten opzichte van een jaar eerder daalde de productie met 1,0% en ten opzichte van de hoogste waarde van de productie-index in november 2017 bedroeg de daling een onthutsende 17,4%. Bedenk dat de industrie in 2024 verantwoordelijk was voor bijna 20% van de totale toegevoegde waarde in Duitsland. 

De Nederlandse economie is in het derde kwartaal met 0,4% gegroeid ten opzichte van het tweede kwartaal. Vooral de export en de overheidsconsumptie droegen positief bij. Ook de consumentenbestedingen groeiden, maar de investeringen daalden.

Nu er geen officiële statistieken uit de VS komen vanwege de 'shutdown', ben ik eens in een paar cijfers gedoken waarvan ik vermoedde dat die een interessant perspectief zouden opleveren. Als automobilist die zijn eigen benzine betaalt en daarnaast als econoom die de olieprijs en de dollar volgt, verbaas ik mij er al een paar maanden over dat de benzineprijs in ons land niet daalt.

De werkloosheid in ons land is in september gestegen naar het hoogste niveau in vier jaar tijd. In de drie laatste maanden waren er elke maand gemiddeld 8.000 mensen meer werkloos. Historisch blijft dat een laag percentage.

Het CBS bevestigde deze week dat onze inflatie in september is opgelopen tot 3,3%, gelijk aan het cijfer van de 'snelle raming' een week eerder. Op de Europese maatstaf, de HICP, bedroeg onze inflatie 3,0% tegen 2,2% voor de eurozone als geheel. Eerder heb ik al wel eens geschreven dat ik begin te vrezen dat onze inflatie langdurig boven het gemiddelde van de eurozone zal blijven. We zullen zien.