"De neiging om in onzekere tijden voorraden te willen inslaan, bijvoorbeeld zoals nu van zonnebloemolie, is begrijpelijk", zegt directeur Frans Claassen van ketenorganisatie MVO. Toch is het niet nodig om in de zorgen te zitten, verzekert hij. "Er zijn alternatieven voorhanden, of die komen er aan. Mede door de sterk gestegen prijzen."
Door de oorlog tussen Oekraïne en Rusland moeten grote hoeveelheden zonnebloemolie worden vervangen. "Van de 900.000 ton die jaarlijks ons land binnenkomt, is 600.000 ton afkomstig uit Oekraïne. Andere herkomsten zijn onder andere Argentinië, Hongarije en Servië, maar ook die landen zijn een beetje terughoudend als het om de export gaat. Ze willen zeker weten dat ze genoeg overhouden voor eigen gebruik."
Dit beleid maakt de situatie er niet beter op, al kan zonnebloemolie in veel gevallen prima worden vervangen door raapzaadolie, palmolie, sojaolie of olijfolie, stelt Claassen. "Het grootste gedeelte van de olie komt terecht in oliemixen die zijn bestemd voor de levensmiddelenindustrie. De receptuur wordt wel iets anders, maar meestal is dat niet het grootste bezwaar. Voor frituurolie gaat eigenlijk hetzelfde verhaal op. Daar zit meestal 20% tot 30% zonnebloemolie in. Ook dat is te vervangen door raapzaad- of palmolie."
Volgens de directeur van ketenorganisatie MVO zit het grootste probleem op dit moment in de flessen pure zonnebloemolie. "Maar, daarbij moet gezegd worden dat dit qua volume een klein product is."
Maar toch is dit het meeste zichtbaar?
"Dat klopt. Al moet de consument daar aan wennen, want dat aanbod zal wel even krap blijven."
Eigenlijk is het aanbod van alle plantaardige oliën vrij krap. Hoe zit dat precies?
"In Indonesië en Maleisië heeft de coronapandemie grote effecten gehad in de productiecapaciteit van palmolie. Indonesië heeft daarom ook restricties op de export ingesteld. In Canada is door ongunstige weersomstandigheden bovendien een kleinere oogst van raapzaadolie geweest. Alles werkte iets tegen. Je ziet dan ook dat de prijzen sterk zijn opgelopen. Palmolie is, met een prijs van ruim $2.000 per ton, bijna dubbel zo duur geworden."
Toch zeggen jullie: 'Geen paniek. Er is genoeg!'?
"Ja. Door de hogere prijzen voor raapzaadolie, zeker in de huidige situatie, loont het niet meer om deze oliesoort te bestemmen voor de productie van biodiesel. Dat brengt momenteel namelijk minder op dan verkoop aan de levensmiddelenindustrie. Daar zit nu dus ruimte. In Nederland speelt deze herbestemming niet, want hier wordt geen raapzaadolie ingezet voor de productie van biobrandstoffen. In groot aantal andere Europese landen is dat wel het geval. En dat heeft een flink effect op de markt."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
