De Amerikaanse president Donald Trump eist het vertrek van Lisa Cook, bestuurder van de Amerikaanse centrale bank Fed. Het is weer een volgend hoofdstuk over zijn bijzonderheden Trump. Inmiddels wordt de Fed hevig gepolitiseerd en dat is erg onwenselijk. Zijn er eindelijk goede argumenten om de officiële rente in de Verenigde Staten (VS) wel of niet te verlagen?
Lisa Cook was door Joe Biden, de democratische voorganger van Trump, benoemd in 2022. De positie die zij innam, had toen een looptijd tot begin 2024. Daarom is ze in 2023 door Biden herbenoemd voor een volledige termijn van 14 jaar. Cook was de eerste vrouwelijke Fed-bestuurder van Afrikaanse afkomst. Deze week raakte ze in opspraak omdat de Federal Housing Financing Agency haar beschuldigt van hypotheekfraude.
De verdenking is dat Cook, voordat ze bij de Fed in dienst trad, twee woningen heeft gekocht en bij haar aanvragen voor hypothecaire leningen in beide gevallen heeft verklaard dat de woning haar hoofdverblijf is. Voor de financiële instelling die een lening verstrekt, zijn de risico's minder wanneer de klant zelf in de woning gaat wonen. Bij verhuur bestaat immers de kans op wanbetaling door de huurder en leegstand, waardoor de eigenaar moeilijker aan de betalingsverplichtingen kan voldoen. Als je een hypothecaire lening krijgt voor een huis waar je zelf in gaat wonen, berekent de geldverstrekker daarom een iets lagere rente. Maar je kunt maar één hoofdverblijf hebben. Als je bij de aanvraag voor een lening geen waarheidsgetrouwe informatie verschaft, pleeg je fraude. Kennelijk worden jaarlijks 22.000 van zulke fraudegevallen geconstateerd in de VS. Cook ontkent en wenst niet op te stappen.
Ik ben geen jurist, maar ik vind dit een raar verhaal. Ten eerste lijkt het er een beetje op dat de autoriteiten alle bestuurders van de Fed stevig onderzoeken. Dat is niet erg fraai. Belangrijker echter: dit lijkt me een redelijk heldere zaak. Je hebt bij de aanvraag van de leningen onjuiste informatie verstrekt of niet. Het zou dom zijn om iemand van fraude te beschuldigen als je er geen goede bewijzen voor hebt. Anderzijds zou het ook dom zijn te ontkennen als je schuldig bent. Kennelijk is er toch sprake van een grijs gebied. Het kan zijn dat Cook beide woningen gebruikt en geen van beide verhuurd heeft, al melden diverse media dat een van beide woningen in ieder geval te huur is aangeboden. Hoe dit ook zij, hier zal wel snel duidelijkheid over komen. Hoe moeilijk kan het zijn? Als Cook schuldig is, is haar positie bij de Fed onhoudbaar. Trump krijgt dan een kans nog een 'geestverwant' in het bestuur voor te dragen.
Jackson Hole
Wanneer ik dit schrijf op vrijdag 22 augustus, is de Jackson Hole conferentie begonnen, maar Fed-baas Jerome Powell heeft nog niet gesproken. Inmiddels wordt de Fed hevig gepolitiseerd. Dat is erg onwenselijk. Er is mij recentelijk voor de voeten geworpen dat ik veel te positief ben over Trump. Volgens mij is dat niet zo. Maar ik stel mij wel op het standpunt dat niet alles wat Trump doet verkeerd is. En niet alles wat hij zegt onzin is of een leugen. De gepaste vraag hier is: zijn er nu eigenlijk goede argumenten om de officiële rente in de VS al dan niet te verlagen? Laten we naar de diverse argumenten kijken en de emotie erbuiten laten.
Het uitgangspunt is dat de rente van de Fed moet worden beschouwd als 'gematigd restrictief'. Dat wil zeggen: de rente drukt de bedrijvigheid en dat is nodig om ervoor te zorgen dat de inflatie bij de doelstelling van de Fed komt. De doelstelling van maximale werkgelegenheid is vooralsnog niet in het gedrang.
Verder moet worden gezegd dat de Fed en de Europese Centrale Bank (ECB) vorig jaar allebei de rente hebben verlaagd, het nu opvat dat de ECB hier dit jaar mee doorgaat en de Fed niet. Zonder precedent is dat verschil allerminst, maar het verschil tussen de rentes van beide centrale banken is wel aan de grote kant.
De Amerikaanse inflatie ligt boven de doelstelling en gaat de komende tijd wellicht wat stijgen vanwege de importheffingen van Trump. Dat pleit ervoor de rente onveranderd te laten. Daar kun je echter tegenoverstellen dat de inflatie-impuls die van de importheffingen uitgaat een eenmalige schok is en dat de Fed daar 'doorheen moet kijken'.
De laatste cijfers met betrekking tot producentprijzen zijn wellicht illustratief voor het verschil tussen de inflatie op korte termijn tussen de VS en Europa. De stijging van de Amerikaanse producentenprijzen is de laatste tijd versneld, in Duitsland juist niet. (Ter voorkoming van verwarring: producentenprijzen zijn volatieler dan consumentenprijzen. Dat verklaart waarom de producentenprijzen in Duitsland in 2024 een poos zijn gedaald.)
Verder is de conjunctuur ontegenzeggelijk verzwakt en, zoals eerder besproken, de opmerkelijke herzieningen van de cijfers over de banengroei suggereren dat de arbeidsmarkt ook aanzienlijk is verzwakt. Daar staat dan weer tegenover dat andere gegevens die de toestand op de arbeidsmarkt beschrijven niet consistent zijn met het beeld van een opvallende verzwakking van de arbeidsmarkt. Het aantal aangevraagde werkloosheidsuitkeringen is de laatste weken wel wat opgelopen, maar bepaald niet alarmerend.
Een rentegevoelige sector als de woningbouw staat wel onder druk. Het volgende plaatje laat zien dat het aantal afgegeven bouwvergunningen voor woonhuizen de laatste tijd is gedaald en inmiddels op een wel erg laag niveau terecht is gekomen. Dit pleit voor renteverlagingen. Vergeet niet dat Trump een vastgoedondernemer is en de invloed van de rente op de bedrijvigheid in zijn eigen sector goed begrijpt.
Wat zou ik doen?
Ik ben geneigd te denken dat ik in deze situatie de rente zou verlagen. Ik denk dat de inflatierisico's beperkt zijn en de risico's van een ongewenste vertraging van de economische groei juist iets groter zijn. Bij zo'n situatie is een 'gematigd restrictieve' officiële rente niet gepast. Ik vermoed dat de meerderheid van de Fed dat later dit jaar ook zo ziet en dat er inderdaad renteverlagingen op komst zijn.
Fed-baas wannabe's profileren zich
Degenen die Powell in de toekomst als voorzitter van de Fed willen opvolgen, profileren zich en lijken bijna tegen elkaar op te bieden met door hen voorgestane renteverlagingen. James Bullard, 15 jaar lang president van de St. Louis Fed, heeft kennelijk met minister van Financiën Bessent gesproken over de baan. Hij zegt voorstander te zijn van renteverlagingen dit jaar van 100 basispunten, te beginnen in september. In een interview bij Fox News manifesteerde hij zich overigens als een veel meer evenwichtige kandidaat voor de baan dan sommige andere namen die worden genoemd. Wordt vervolgd.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
