De Fed heeft de rente, zoals verwacht, onveranderd gelaten. Toch was het een opvallende beslissing. Twee leden van het beleidscomité stemden tegen die beslissing. Dat waren bovendien twee bestuursleden van de Federal Reserve Board in Washington. Heel af en toe zijn beslissingen niet unaniem, maar dan is het doorgaans een van de presidenten van de regionale Federal Reserve-banken die tegen een beslissing van de meerderheid stemt. De laatste keer dat twee bestuursleden uit Washington tegen stemden was in 1993. Erg ongebruikelijk dus.
Bestuursleden Michelle Bowman en Chris Waller wilden de rente verlagen, precies zoals Trump het wil. Uiteraard hebben ze inhoudelijke redenen voor hun tegenstem, maar het kan ook zijn dat ze ambiëren om Powell volgend jaar op te volgen als voorzitter. Ik vond vooral de tegenstem van Bowman opmerkelijk, omdat ze vorig jaar september ook al een keer tegen stemde. Toen verlaagde de Fed de rente met 0,5% en Bowman had toen liever een verlaging van 0,25% gedaan. Toen ging het haar dus te snel met renteverlagingen, nu te langzaam. Het kan verkeren.
Powell lichtte de beslissing goed toe. De arbeidsmarkt is krap en je zou kunnen zeggen dat de doelstelling van de Fed van maximale werkgelegenheid min of meer is gerealiseerd. Maar de inflatie ligt boven de doelstelling en dan moeten de effecten van de importheffingen van Trump op de inflatie nog komen. Een 'gematigd restrictieve' stand van de rente is daarom opportuun volgens Powell en dat is precies hoe hij de huidige rentestand karakteriseert. Het is de vraag of de situatie in september erg veranderd zal zijn.
Gevraagd naar de effecten van de importheffingen op de inflatie zei Powell dat het nog te vroeg is voor een definitief oordeel. Die heffingen zijn een belasting en die last moet ergens gedragen worden. Dat kan in de productie- en distributieketen door inkrimping op marges of door de consument in de vorm van inflatie. Powell zei dat buitenlandse producenten hun 'kale prijzen' nog niet hebben verlaagd. Die dragen momenteel dus nog geen deel van de last. Het grootste deel wordt volgens Powell nu gedragen door binnenlandse partijen in de keten en een gering deel van de last wordt door de consument gedragen. Daarom valt het effect op de inflatie tot nog toe mee. Maar er zijn twee onzekerheden. Ten eerste is onduidelijk of de verdeling van de last van de heffingen blijft zoals die nu is. En als de consument toch een groter deel voor de kiezen krijgt en de inflatie stijgt, is het de vraag of dat eenmalig is of leidt tot een meer persistent proces van inflatie.
De Amerikaanse economie is in het tweede kwartaal met 3,0% gegroeid ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Dit is een geannualiseerd cijfer. Uitgedrukt op de manier zoals wij het doen, bedroeg de groei 0,7%, na een krimp van 0,5% geannualiseerd (circa 0,1% op onze manier) in het eerste kwartaal. De cijfers over beide kwartalen zijn ernstig verstoord door anticipatie op de heffingen van Trump. Om die voor te zijn hebben buitenlandse exporteurs en Amerikaanse importeurs in het eerste kwartaal zoveel mogelijk spullen naar de VS gebracht. Daardoor nam het handelstekort in die maanden fors toe. De hogere import vormt een 'minpost' in de bbp-berekening waardoor de economie officieel iets kromp in het eerste kwartaal. In het tweede kwartaal zie je dan het omgekeerde. Als je beide kwartalen samen neemt, bedroeg de groei zo'n 1,2% geannualiseerd. Daarmee is duidelijk sprake van een vertraging van het groeitempo van vorig jaar, dat circa 2,5% bedroeg. Als die vertraging na enige tijd ook de arbeidsmarkt raakt, zal de Fed ongetwijfeld de rente alsnog verlagen.
Nederlandse bbp-groei zwakt af
De Nederlandse economische groei is de laatste kwartalen ook verzwakt. In het tweede kwartaal bedroeg de groei slechts 0,1%. De particuliere consumptie viel iets terug en de buitenlandse handel droeg negatief bij aan de groei. Dat de groei toch nog positief bleef, kwam door bedrijfsinvesteringen en overheidsconsumptie. In het persbericht schrijft het CBS over investeringen in schepen en vliegtuigen. Die zaken zijn nogal 'lumpy' en daarmee volatiel. Dat kan een volgend kwartaal dan zomaar weer anders zijn. Ik werd niet erg enthousiast van die cijfers. In de cMEV die het CPB onlangs publiceerde, wordt 1,7% groei voor het hele jaar voorspeld. Dat is niet onhaalbaar, maar dan moet de groei nog wel behoorlijk versnellen in de tweede helft van het jaar. De kans lijkt me groot dat die 1,7% van het CPB te optimistisch zal blijken.
Nevi-index verder gestegen
Industriële inkoopmanagers zijn in juli opnieuw optimistischer geworden. De Nevi-index kwam uit op 51,9 tegen 51,2 in juni. Heel tevreden zijn de ondernemers over hun orderontvangsten vooral die uit het buitenland. Volgens het begeleidende commentaar van Albert-Jan Swart van ABN AMRO is de verbetering van het sentiment waarschijnlijk vooral te danken aan de chipsector. Daarom verbaast het ook niet dat de Nederlandse inkoopmanagersindex zich positiever ontwikkelt dan die in de landen om ons heen. Wij hebben een aanmerkelijk grotere chipindustrie dan onze buren. Hopelijk zet de positieve trend zich de komende tijd voort en hebben de heffingen van Trump geen al te grote invloed. Maar de onzekerheid is aanzienlijk. De EU en de VS hebben wel een akkoord gesloten, maar daarover bestaat de nodige onduidelijkheid. Vanuit de EU – en ook zeker vanuit Nederland – worden de nodige farmaceutische producten naar de VS geëxporteerd. Onduidelijk is of daarop het algehele tarief van 15% zal worden geheven door de Amerikanen of een hoger tarief. Trump heeft zich meermaals sterk protectionistisch uitgelaten over de farmasector.
De inflatie in ons land bedroeg in juli 2,9%, iets lager dan de 3,1% in juni. Die daling komt vooral doordat de sterke verhoging van de tabaksaccijns vorig jaar ook in juli 2024 nog tot prijsstijgingen in de tabakswinkels leidde. Dit jaar is de tabaksaccijns niet verhoogd. Een tweede factor die de inflatie iets deed dalen is dat de huurverhogingen dit jaar lager uitvielen dan vorig jaar. Hoeveel lager krijgen we pas te horen wanneer het CBS op 12 augustus alle details publiceert. Ik ben bang dat de neerwaartse trend van ons jaar-op-jaar inflatiecijfer ten einde is. Vorig jaar daalde het algemeen prijspeil in de laatste vijf maanden van het jaar fractioneel. Om de inflatie te laten dalen, moeten de prijzen de komende maanden nog wat harder dalen dan vorig jaar. Niet onmogelijk, maar evenmin erg waarschijnlijk.
Afsluitend
De Fed heeft voet bij stuk gehouden en de rente niet verlaagd, ofschoon twee bestuursleden de rente juist wel hadden willen verlagen. Ik denk dat de kans op een renteverlaging in september kleiner is dan ik eerst dacht, maar uiteindelijk lijken mij een of twee renteverlagingen voor het einde van het jaar alsnog waarschijnlijk.
De Amerikaanse economie is in het tweede kwartaal stevig gegroeid, maar dat is een geflatteerd cijfer. Neem je de eerste twee kwartalen samen dan blijkt sprake te zijn van een duidelijke vertraging ten opzichte van vorig jaar.
De Nederlandse economie is juist slechts marginaal gegroeid in het tweede kwartaal. Maar industriële inkoopmanagers zijn in juli weer optimistischer geworden en de inflatie is in juli iets verder gedaald.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
