De melkprijzen in China dalen al drie jaar op rij en nog altijd is het einde van de zuivelcrisis niet in zicht. De snelle productiegroei in de achterliggende decennia heeft de sector de das omgedaan nu het land kampt met economische tegenslag en teruglopende bevolkingsaantallen. Ondanks dat de melkproductie al maandenlang daalt, is er nog geen licht aan het einde van de tunnel.
De melkprijs in China begeeft zich nog altijd op een hellend vlak, hoewel de daling minder hard gaat dan in de afgelopen jaren. De Chinese overheid communiceerde over juni een gemiddelde melkprijs van 304 yuan per 100 kilo, wat 20% lager is dan twee jaar geleden. De daling verloopt weliswaar geleidelijk, maar Chinese melkveehouders produceren desondanks al geruime tijd onder kostprijs. Zicht op herstel is er nog altijd niet, ondanks verwoede pogingen van de Chinese overheid om het tij te keren.
Bedrijfswinsten onder druk
Zo werden er subsidies vrijgegeven om melkkoeien te laten slachten. Aan de vraagzijde van de markt lanceerde de overheid een plan om het aantal kindergeboorten te laten groeien. Dit laatste is niet per se bedoeld om de zuivelmarkt uit het slop te trekken, maar kan marktherstel natuurlijk wel bevorderen. Voorlopig blijven producenten van kindervoeding kampen met teleurstellende afzet. China Feihe, al een paar jaar op rij de grootste aanbieder van babymelkpoeder met een marktaandeel van ruim 15%, meldde recent een winstdaling van 30% in de eerste helft van 2025. Naast lagere geboortecijfers werd er gewezen naar de haperende Chinese economie. Het bedrijf vaart bijna volledig op babymelkpoeder en dat maakt het kwetsbaar. Maar ook bij andere grote spelers met een breder portfolio als Mengniu en Yili gaat het uitermate moeizaam en staan de winsten flink onder druk.
Modern Dairy, het grootste melkveebedrijf in China, rapporteerde over de eerste helft van 2025 zelfs een verlies tussen 800 miljoen en 1 miljard yuan. In het gunstigste scenario komt dit omgerekend neer op €96 miljoen. De grootste bottleneck is de afschrijving die gedaan moest worden op de melkveestapel. Het bedrijf heeft naar schatting ruim 490.000 koeien in de boeken staan, dus dat telt behoorlijk door.
Melkaanbod daalt al 15 maanden
Nu is het niet zo dat het melkaanbod alsmaar verder toeneemt. Sinds maart vorig jaar laat de Chinese melkproductie een daling zien. Over heel 2024 daalde de productie met 2,8% tot circa 40 miljoen ton, wat de eerste daling in zeven jaar was. De krimp zet in 2025 voorlopig door; ook in mei werd jaar op jaar een daling van 4,1% gerapporteerd.
Toch leidt dit niet tot verlichting, omdat de consumptie van met name drinkmelk ook onder druk staat. Dit blijkt ook goed uit de cijfers van marktleider Yili. Zij verkochten vorig jaar in waarde uitgedrukt vooral ruim 10% minder vloeibare melkproducten. Deze tak vertegenwoordigt echter wel zo'n driekwart van de omzet, die in 2024 voor het eerst sinds de oprichting een daling liet zien. De melkoverschotten worden daarom noodgedwongen verpoederd; afgelopen maart waren de voorraden tot bijna 50% boven het langjarig gemiddelde uitgestegen. Dit verklaart ook waarom de export van Europees melkpoeder naar China zo moeizaam verloopt.
Economische groei
De enige uitweg uit de zuivelcrisis is een herstel van de economie, zodat er bij huishoudens meer speelruimte komt voor zuivelconsumptie. Vanuit dit oogpunt zijn er lichtpuntjes, op papier althans. De Chinese economie is in het tweede kwartaal met 5,2% gegroeid ten opzichte van een jaar eerder, blijkt uit officiële cijfers die deze week zijn verschenen. Toch is de vraag in hoeverre dit zoden aan de dijk zet. Analisten geven aan dat de betere cijfers vooral gedreven werden door exportvraag, die in het afgelopen kwartaal flink werd gesteund door zogeheten front-loading met het oog op Amerikaanse tarieven. De binnenlandse Chinese vraag wil echter moeizaam herstellen door de aanhoudende crisis op de vastgoedmarkt. Of de hogere economische groei binnenkort tot extra zuivelconsumptie leidt, is dus nog maar zeer de vraag.
De Chinese melkveehouderij en zuivelsector zijn gestoeld op een florerende en snel groeiende economie en alsmaar toenemende bevolkingsaantallen. Dit plaatje is de afgelopen jaren behoorlijk veranderd. Voorlopig is het enige lichtpuntje dat de Chinese geboortekrimp na drie jaar tekenen van stabilisatie laat zien.
