Dossier | Gasprijs

Nederland heeft in 2024 2% meer elektriciteit gebruikt dan een jaar eerder, maar wel 3% minder dan in het laatste pre-coronajaar 2019. Er werd afgelopen jaar ook ruim 1% meer energie geproduceerd volgens nieuwe CBS-cijfers. Verder is een vat Brent-olie deze week precies $1 duurder dan vorige week. En de Nederlandse gasvoorraad is voor bijna de helft gevuld.

De escalatie van de luchtoorlog tussen Iran en Israël, waarbij ook de Iraanse olie- en gasfaciliteiten doelwit zijn, heeft de olieprijs flink opgedreven. De wereld kijkt nu naar welke stappen de Amerikaanse president Donald Trump gaat zetten. CEO's van grote oliemaatschappijen waarschuwen voor serieuze gevolgen voor de aanvoer en prijzen van olie.

De olieprijs klimt flink op, maar het Amerikaans Energieagentschap verwacht dat olie de komende maanden weer goedkoper zal worden. In het eerste kwartaal dit jaar werd in Nederland minder hernieuwbare energie geproduceerd omdat het minder waaide, maar in vijf jaar tijd is het aandeel hernieuwbare energie vervijfvoudigd naar bijna 20%. Wat zonne-energie betreft, trekt Vereniging Eigen Huis aan de bel nu ze heeft ontdekt dat het volgens de wet mag dat na afschaffing van de salderingsregeling zonnepaneeleigenaren meer aan terugleverkosten moeten betalen dan zij voor de stroom krijgen.

Op de oliemarkt is het vooral Iran en de vredesonderhandelingen met Rusland waar de schijnwerpers op staan. Olie is duurder geworden, maar de prijs blijft wel op een relatief laag niveau schommelen. De gasprijzen blijven ondertussen al een aantal weken stijgen. Op gebied van stroom is er nieuws: de invoering van kwartier- in plaats van uurprijzen voor elektriciteit op de day-ahead-markt wordt uitgesteld van 11 juni naar 30 september.

De VS en China hebben de importheffingen over en weer flink naar beneden teruggeschroefd. De beurzen en de dollar reageerde daarop en ook de olieprijs laat dat niet onberoerd. De landen zijn de grootste olieconsumenten ter wereld en dat de handelsoorlog nu wordt verzacht, is goed voor de economieën van de landen. De gasprijs stijgt ook. Dit komt onder meer doordat de EU nu definitief van de verslaving aan Russisch gas af wil.

De olieprijs zakte deze week naar het laagste punt in ruim vier jaar. Het sentiment is de laatste dagen weer wat verbeterd, onder meer door onderhandelingen van de VS met China over de handelsoorlog en met Iran over een nucleaire deal. In Nederland roept de overheid op om zuinig om te springen met energie tijdens de piekuren. En een exploitant van een windpark op de Noordzee geeft er de brui aan. 

De olie- en gasmarkt kijkt net als de rest van de (financiële) wereld gespannen naar de importheffingsplannen die Trump vanavond gaat ontvouwen. Eerder heeft de Amerikaanse president veel van zijn tariefdreigementen gekoppeld aan olie en gas. Zo zouden Europese landen de dans kunnen ontspringen door meer Amerikaanse olie en gas te importeren en zei hij onlangs elk land dat olie importeert uit Venezuela een importheffing van 25% op te leggen.

Het zachte en lokaal ook behoorlijk zonnige lente weer van de laatste dagen is ook op de energiemarkt goed terug te zien. Vooral op de elektriciteitsmarkt maakt wel of geen zon een wereld van verschil. Ondanks alle investeringen in duurzame energie is de rol van fossiel brandstoffen nog niet uitgespeeld, zo blijkt uit de data van het International Energy Agency (IEA).