Eiwitrijke gewassen moeten een belangrijke rol spelen in de eiwittransitie. De Europese Unie heeft zich als doel gesteld om op dit gebied ook zelfvoorzienend te worden. Nu zien Nederlandse telers van kidney- en sojabonen en kapucijners de prijzen die zij krijgen flink dalen. Producentenorganisatie Eiwitboeren trekt aan de bel.
De titel van de verklaring 'Eiwitboeren worden een hak gezet' is volgens de organisatie geen sneer naar de bekende conservenfabrikant maar een leuke woordspeling. Het gaat wel om HAK die net de nieuwe contracten aan telers heeft bekendgemaakt. Het bedrijf is de grootste afnemer van eiwitrijke gewassen van Nederlandse bodem. Voor Nederlandse kidneybonen wordt volgens Eiwitboeren 24% minder betaald dan in 2023 en voor bruine bonen en kapucijners respectievelijk 17% en 13% minder.
HAK reageert desgevraagd te zijn verrast door de genoemde prijspercentages van de Eiwitboeren en deze niet te herkennen. "We gaan dan ook graag in gesprek met de Eiwitboeren over de herkomst van deze percentages, over het verdienmodel en de verdere gezamenlijke ontwikkeling van de lokale peulvruchtenteelt. Want die zien we ook bij HAK als zeer belangrijk en veelbelovend."
De conservenfabrikant geeft aan zelf geen directe afspraken te maken met telers. "Dat doen grotere telersorganisaties en/of coöperaties. Telers ontvangen een basisprijs en een vaste vergoeding voor de extra inspanningen die worden geleverd voor het keurmerk On the Way to PlanetProof. De On the Way to PlanetProof-peulvruchtenteelt is uitdagend in de gehele keten. Opbrengsten, maar ook kwaliteit kunnen verschillen per jaar. Daarnaast trekken we gezamenlijk op in de teelt van exotische bonen, zoals kidneybonen, witte en zwarte bonen, een traject waarin we elk jaar nog leren", aldus HAK.
Gedaalde graanprijzen
Volgens de producentenorganisatie wordt als reden gegeven voor de lagere prijzen dat de wereldwijde graanprijzen zijn gedaald. Zij vindt dat 'de fundamentele bijdrage van deze eiwitrijke gewassen aan duurzaamheid het rechtvaardigt dat de prijsvorming van deze gewassen niet in de slipstream van de dalende graanprijzen mee gezogen worden'. Anna van der Bijl van de organisatie zegt tegen Foodbusiness: "We willen er echt een lans voor breken om eiwitgewassen niet als grondstof maar als voedsel te zien. Bijvoorbeeld bruine bonen is al een op zichzelf staand eindproduct."
Footprint in kaart brengen
Eiwitboeren van Nederland laat de ecologische footprint van haar gewassen in kaart brengen door CarbonCloud. Hiermee wil de organisatie laten zien de dat emissies van bijvoorbeeld de Nederlandse kidneyboon lager zijn dan van die uit het buitenland. De telers hopen dat retailers hierop inspringen bij de verduurzaming van hun schap. Er moet volgens Van der Bijl 'een eigen prijsindex' en komen. "Niet de prijzen op de wereldmarkt en in Nederland 50 cent erbovenop, maar zaken meenemen als minder emissies, meer biodiversiteit en een betere bodemstructuur. Die ecologische voordelen moet je in de prijs uitdrukken."
Plantaardige eiwitten van Nederlandse bodem leveren volgens de organisatie een bijdrage aan een toekomstbestendige agrarische sector en daarmee meer duurzame producten in de schappen van de supermarkten, stelt de organisatie in een persbericht. "Uit onderzoek blijkt bovendien dat ook de consument waarde hecht aan een Nederlandse herkomst van peulvruchten uit oogpunt van duurzaamheid, het steunen van de Nederlandse boer en de bijdrage aan hun gezondheid."
Er zijn in totaal meer dan honderd telers, die allerlei eiwitrijke gewassen telen zoals veldbonen en kikkererwten, aangesloten bij de producentenorganisatie. De organisatie geeft aan heel graag te willen samenwerken binnen de keten en nodigt ketenpartijen en overheden op om het gesprek te voeren over de verandering van het landbouwsysteem, integraliteit en de rol van eiwitteelt in het voedselbeleid. HAK gaat 'graag in op de uitnodiging van de Eiwitboeren om hierover in gesprek te gaan'. "We dragen bij HAK vanuit onze missie de lokale plantaardige eiwitteelt een zeer warm hart toe en zien dit als een belangrijk onderdeel van de toekomst van onze voeding en landbouw. Daar hoort ook onlosmakelijk bij dat wij bij HAK staan voor voldoende verdienvermogen voor lokale telers, want zonder een aantrekkelijk verdienmodel is er ook geen toekomst voor lokale landbouw."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
