Shutterstock

Achtergrond Vlees

Wel of geen vlees: een eindeloze discussie?

26 Mei 2021 - Kimberly Bakker

Gaan we in de toekomst wel, geen, minder of meer vlees eten. Het is een thema waar veel analisten, onderzoekers en wetenschappers de laatste maanden én jaren onderzoek naar hebben gedaan of nog steeds doen. Een duidelijke conclusie is nog altijd niet getrokken. Is het een eindeloze discussie, of heeft de jongere generatie nu toch echt een keuze gemaakt?

Lees Foodbusiness 14 dagen gratis

Maak gratis én vrijblijvend 14 dagen kennis
met onze marktinformatie

Onbeperkt alles lezen?

Kies het abonnement dat het beste bij u past

  • Toegang tot alle Premium marktinformatie
  • Technische Analyse van grondstoffen en valuta
  • Inzicht in actuele prijzen en noteringen
Voordeligste keuze
Heeft u een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Hoewel steeds meer mensen wereldwijd roepen minder vlees te willen eten, is dit nog niet zichtbaar in de cijfers. Zo eet in de Verenigde Staten meer dan 90% van de consumenten nog altijd vlees. Het is een percentage dat in de afgelopen twee decennia niet veel is veranderd. Dit komt vooral doordat het eten van vlees in de meeste culturen diepgeworteld zit, zo schrijven analisten. Onderzoek van de Buffalo School of Management toont zelfs aan dat wanneer consumenten geconfronteerd worden met dierenleed dat bij de productie van vlees kan voorkomen, de meesten hun vleesconsumptie verdedigen door de gezondheidsvoordelen te benoemen.

De universiteit geeft als voorbeeld dat de respondenten konden kiezen tussen twee vleesgerechten (gezonde gegrilde kip en gefrituurde kipnuggets) of twee niet-vleesgerechten (stevige gegrilde groenten en teriyaki-roerbak). De meeste consumenten kozen het gezonde vleesgerecht boven de lekkerdere, ongezonde optie om hun schuldgevoel te verminderen. "Onderzoek toont aan dat wanneer onze morele normen en zelfzuchtige verlangens met elkaar in conflict komen, ons eigenbelang vaak wint. We ontdekten dat wanneer mensen zich schuldig voelen over dierenwelzijnskwesties ze vlees niet vermijden, maar kiezen voor een gezondere optie om hun levensstijl te rechtvaardigen."

Een vleesvervanger lijkt ook niet dé oplossing te zijn. Uit nieuwe cijfers van het Duitse bureau voor de Statistiek (Destatis) blijkt bijvoorbeeld dat consumenten daar nog altijd de voorkeur hebben voor 'echt' vlees. Duitse voedingsmiddelenbedrijven produceerden in 2020 zo'n 83.700 ton vleesvervangers. Dat was krap 39% meer dan in 2019. De totale waarde van deze geproduceerde producten steeg in ongeveer dezelfde mate mee naar €274,9 miljoen. De totale Duitse vleesproductie lag daarentegen op 7,8 miljoen ton, en vertegenwoordigde een waarde van €38,6 miljard. Ondanks de groei van het vleesvervangerssegment en de krimp in de productie van echt vlees, blijft de markt voor vleesvervangers bescheiden van omvang. Het marktaandeel bedroeg in 2020 ongeveer 1%.

Rundvlees wel degelijk onder druk
Het bovenstaande nieuws ondersteunt de kant die zegt: 'We blijven altijd vlees eten'. Toch lijkt er één specifiek product te zijn dat wel marktaandeel inlevert: rundvlees. Zo kiest sterrenrestaurant Eleven Madison Park ervoor om het niet meer te serveren en plaatst Epicurious geen recepten meer waarin rundvlees is verwerkt. De trend gaat zelfs zo snel dat Boston Consulting Group en Kearney verwachten dat rundvlees de nieuwe steenkool zou kunnen zijn. "De verschuiving van de marktwerking was ook de doodsteek voor steenkool. De markt beweegt nu hetzelfde. De voorkeuren van de consument zullen bepalend zijn", aldus de marktbureaus.

En dan komen we ook direct uit bij de conflicterende cijfers. Eerder schreven we dat 90% van de consumenten in de Verenigde Staten vlees eet. Zo'n 70% geeft echter aan dat het gezonder zou zijn als het land minder vlees eet en 58% zou graag meer fruit, groenten, noten en volle granen eten. Dit omwille van de slechte effecten van de rundvleesproductie op het klimaat. Per gram eiwit heeft de rundvleesproductie ruim zes keer de klimaatimpact van varkensvlees, meer dan acht keer die van pluimvee en 113 keer die van erwten. Dit in combinatie met het feit dat rundvlees minder gezondheidsvoordelen heeft in verhouding tot bijvoorbeeld pluimveevlees maakt het logisch dat alleen rundvlees aan de schandpaal wordt genageld.

Opvallend is dan ook dat de kortetermijntrend een ander beeld laat zien. De consumptie van rundvlees is tijdens de coronapandemie in de Verenigde Staten namelijk licht gestegen, tot 55,8 pond per persoon. De campagne ter promotie van vlees zou daar zomaar een een reden van kunnen zijn. Meer dan een derde van de Amerikaanse boeren heeft een vleesveebedrijf, het is het grootste segment van de Amerikaanse landbouwsector. En de oproep tot een 'Meatless Monday' schoot bij een aantal van de vleesregio's in het verkeerde keelgat. Zij riepen juist tot een 'Meat on the Menu Day' en zelfs een 'Meat on the Menu Month'. De strijd tussen de niet-vleesaanhangers en de vleesaanhangers lijkt dan ook nog niet gestreden.

Jonge generatie bepaalt de koers
Alleen zal het waarschijnlijk niet die groep zijn die bepalend gaat zijn op de vraag of we op termijn minder vlees, evenveel vlees, meer vlees of geen vlees gaan eten. Dat is namelijk de jonge generatie, de generatie die opgroeit met de markt van vleesvervangers. En die markt staat volop in bloei. De verwachting is dat de markt tegen 2035 een marktaandeel heeft van 11% tot 22% wereldwijd. Inmiddels zetten bedrijven als Tyson Foods, Burger King en Dunkin' Donuts er al op in, bijvoorbeeld met de plantaardige Whopper.

Ook Amerikaanse schooldirecties zien de omslag die gemaakt moet worden om het klimaat te ondersteunen. Meer dan de helft van de 350 schooldistricten in de Verenigde Staten die door foodservicegigant Sodexo worden beleverd, heeft het assortiment aangepast: van all-beef naar blended beef-champignonburgers. Ook vooraanstaande universiteiten als Harvard, Stanford en Kansas State University stapten over op een 'klimaatgezonder menu'. "We weten dat trends beginnen bij de jongste generaties. Zij komen drie keer per dag de eetzaal binnen, soms jarenlang. Dat is de vorm van hun voedselidentiteit voor de komende jaren", stellen die universiteiten.

Met andere woorden: willen we écht onderzoeken wat de vleesconsumptie over een aantal jaren zal gaan zijn, dan moeten we niet de consument van nu ondervragen, maar de basisschoolkinderen die straks pas zelf hun voedsel kopen.

Bel met onze klantenservice 0320 - 343 368

of mail naar support@foodbusiness.nl

wilt u ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in uw inbox

Aanmelden