Achtergrond Verpakkingen

Van glas en blik naar karton: 'begin van transitie'

4 Juni 2024 - Linda van Eekeres

In Scandinavië staat het conservenschap er al vol mee: bonen in karton in plaats van glas of blik. In Nederland was Boon een jaar geleden de trendsetter. Begin dit jaar lanceerde het grote Nederlandse groentebedrijf HAK ook een lijn bonen in pak. Nu ook de Belgische beursgenoteerde groente- en fruitverwerker Greenyard de kartonnen verpakking omarmt, lijkt de opmars niet meer te stuiten. Behalve dat het nieuwe jasje veel duurzamer is, moet dit peulvruchten ook van het stoffige imago afhelpen en een jongere generatie klanten over de streep trekken.

Tetra Pak is de leverancier van de verpakkingen en bijbehorende machines van Jamael Food Group, het moederbedrijf van Boon. We spreken Frank Vandewal, hoofd duurzaamheid van Tetra Pak in de stand van het bedrijf tijdens de PLMA, de grote private label-beurs die vorige week werd gehouden in de Rai. Kartonnen verpakkingen zijn niet helemaal nieuw, zo worden tomaten-producten al langer in pakjes verkocht. Het is echter een totaal ander product dan klassiek in conserven, geeft Vandewal aan. Dan gaat het ook om al verder geprepareerde producten, zoals kikkererwten in curry van Boon.

Frank Vandewal, hoofd duurzaamheid van Tetra Pak op private label-beurs PLMA.

HAK ging in zee met SIG SafeBloc van SIG Group. Hoewel dat een concurrent is, ziet Vandewal de stap van HAK als een positieve ontwikkeling. "Er is een trend naar meer plantaardige producten en ook meer variatie van het aanbod. HAK is een belangrijke merknaam die mogelijk aanleiding geeft voor meer aanbieders om in die richting te gaan kijken." Daar hoeft volgens hem niet iedereen de specifieke vulmachines voor aan te schaffen. "Baltussen kan dat bijvoorbeeld perfect voor andere doen", aldus Vandewal.

HAK heeft de kartonnen verpakkingen (van SIG SafeBloc) ook omarmd.

We gaan even langs bij de genoemde conservenfabriek die ook aanwezig is op de private label-beurs. Jamael Food Group waar Baltussen deel van uitmaakt, heeft duurzaamheid en de eiwit- en voedseltransitie tot speerpunten gemaakt. De introductie van peulvruchten in kartonnen pakjes onder het merk Boon vorig jaar, past daarin. De kartonnen verpakking heeft een veel lagere CO2-voetafdruk. De Tetra Recart bestaat Tot 71% uit (FSC gecertificeerd) papiervezel, de rest bestaat uit een coating van polypropyleen (PP) en een aluminium laagje. Directeur van Jamael Food Ruben Bringsken legt uit dat de kartonnen verpakking zorgt voor 80% CO2-reductie ten opzichte van blik en 75% vergeleken met glas. Een ander voordeel dat hij ziet, is dat (deels) overschakelen op karton helpt om van het gas af te komen. Dit aangezien voor de productie van glas heel veel warmte nodig is.

Volgens Bringsken zorgt het laagje aluminium ('acht keer dunner dan een haar') ervoor dat zuurstof buiten wordt gehouden waardoor de inhoud twee jaar houdbaar blijft. "We werken met producten die het seizoen over moeten. Minder voedselverspilling is uiteindelijk aantrekkelijker voor duurzaamheid." Er zijn al kartonnen verpakkingen op de markt waarin het aluminium is vervangen door (bio)plastic, maar die zijn vooral geschikt voor vloeistoffen. 

Qua kostenplaatje is het voor de onderneming niet direct een besparing. "Als je alleen naar het materiaal kijkt is de verpakking die hoofdzakelijk uit karton bestaat goedkoper dan blik en glas, maar als je naar het totaal kijkt, ontlopen de kosten elkaar niet veel", aldus Bringsken. Zo heeft de onderneming nieuwe machines moeten aanschaffen en gaat het afvullen langzamer dan bij andere lijnen.

De stand van Jamael Food Group met links directeur Ruben Bringsken.

Een andere standhouder op de PLMA, Greenyard, heeft een dag voor de PLMA wereldkundig gemaakt in samenwerking met Tetra Pak een nieuwe kartonnen verpakkingslijn te realiseren bij Greenyard Prepared in het Belgische Bree. Rond september worden de machines aangeleverd en in het eerste kwartaal van 2025 moet de productielijn draaien. Dan wil de onderneming er miljoenen eenheden per jaar gaan draaien. 

Het is ook een nieuwe verpakking voor de productontwikkelaars. "Het zal niet helemaal een nieuw recept zijn, maar je moet per product bijvoorbeeld kijken naar de hittebehandeling, op welke temperatuur en hoe lang dat moet gebeuren", vertelt Yves Daniëls, marketing & communicatie manager bij Greenyard Prepared. In eerste instantie richt Greenyard zich op peulvruchten en maïs. Voor de toekomst onderzoekt de onderneming ook het verpakken van andere groenten, mixen, sauzen en soepen in karton.

Greenyard is leverancier voor verscheidene (huis)merken, waaronder van Jumbo en Albert Heijn. Daniëls kan nog niet zeggen waar we volgend jaar de nieuwe verpakkingen kunnen tegenkomen, de gesprekken zijn lopende. De reacties op de PLMA zijn volgens hem in elk geval positief. Behalve de CO2-reductie ten opzichte van glas en blik zijn er ook lagere transportkosten. In plaats van vijf heb je maar vier volle trucks nodig als de pakjes gevuld zijn. En ze worden plat aangeleverd. Er zijn nog meer praktische voordelen, aldus Daniëls: de pakjes nemen in de retail een kwart minder ruimte in, staan altijd met het etiket naar voren en zijn ook aantrekkelijker om te gebruiken in verspakketten in de supermarkt of van aanbieders als Hello Fresh.

De kartonnen verpakkingen zijn nieuw voor Greenyard. In het eerste kwartaal van 2025 willen ze de eerste producten erin verpakken. 

Greenyard hoopt met de introductie van pakjes meer dynamiek te krijgen in het conservenschap. "Met Tetra Recart willen we future proof blijven", zegt Daniëls. "Traditionele verpakkingen hebben een vrij stoffig imago bij jongere generaties." Volgens data van Euromonitor 2021 staat het volume van blik in Nederland, België, het VK, Frankrijk en Duitsland onder druk. Het verkochte volume daarvan is in tien jaar tijd met 20% gekrompen, terwijl dat van glas gelijk bleef. Ondertussen groeit de markt van alternatieve verpakkingen met 90%. 

"Er is al redelijk veel gebeurd sinds Boon peulvruchten in karton heeft gelanceerd en HAK ook heeft laten zien wat er mogelijk is", zegt Daniëls, maar hij voorspelt dat er de komende jaren een kleine revolutie komt in het schap. "In Scandinavië zijn bijna alle peulvruchten al in karton verpakt. In België, Frankrijk en Nederland staan we nog helemaal aan het begin van die transitie. Dit wordt een serieuze ontwikkeling. Er zal de komende jaren redelijk veel gaan bewegen in de keten."

Heeft u een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Linda van Eekeres

Linda is eindredacteur van Foodbusiness. Daarnaast schrijft zij artikelen, met de focus op logistiek, markttendensen en de invloed van politieke beslissingen op de voedingsmiddelenindustrie.

Achtergrond Verpakkingen

'Verduurzamen verpakking is risico voor omzet'

Achtergrond Verpakkingen

'Uitwerking moet beter, maar statiegeld blik blijft'

Nieuws Verpakkingen

Berg plastic verpakkingen groeit fors als niets wijzigt

Achtergrond Verpakkingen

Ergernis over kleine lettertjes op verpakkingen

Bel met onze klantenservice 0320 - 343 368

of mail naar support@foodbusiness.nl

wilt u ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in uw inbox

Aanmelden