Chips in plaats van in plasticzakken in kartonnen dozen, en kartonnen in plaats van plastic om een six-pack bij elkaar te houden; karton is als verpakkingsmateriaal voor voedingsmiddelen in opkomst.
Zo ongewoon is de kartonnen verpakking niet, maar volgens Lidl zijn ze wel de eerste supermarkt die in Nederland dit doorvoert bij bier van het huismerk. Het bier zit nog wel in blik.
Eerder dit jaar deed Riedel ook een verpakkingswissel. De siropen van Van de Boom die eerder in blik werden verpakt, zitten nu in karton. Goed voor 80% minder CO2-uitstoot volgens de producent. Drankverpakkingen zijn natuurlijk wel anders van samenstelling dan een kartonnenverpakking van bijvoorbeeld de bierblikjes, wat ook weer effect heeft op de recyclebaarheid.
Een bedrijf dat onlangs ook een kartonnen verpakking introduceerde, wat zeker niet onopgemerkt bleef bij het grote publiek, is PepsiCo. Plastic chipszakken van Lay's werden niet vervangen, maar het is een aanvulling op het assortiment. De doos is hersluitbaar en stapelbaar, en kraakt niet. Er kwamen veel reacties op, vooral omdat de kiloprijs omhoog ging, maar ook zou de verpakking (naast andere materialen) juist meer plastic bevatten volgens zwerfafvalbestrijder Zwerfinator.
Niet altijd duurzaamste optie
Het is lang niet altijd zo dat karton of papier ook de meest milieuvriendelijke oplossing is. Zo geeft Milieu Centraal consumenten geen eenduidig advies als ze voor de keuze staan: papier of plastic? "Een kilo papier veroorzaakt minder broeikasgassen dan een kilo plastic en de grondstof (hout) is bovendien hernieuwbaar. Maar voor papier heb je wel productiebossen nodig en die nemen veel ruimte in", stelt de organisatie.
Verder verschillen de eigenschappen. Plastic is sterker en voor bijvoorbeeld een papieren tas is meer materiaal nodig. Het grote nadeel aan plastic is echter dat het kan bijdragen aan de 'plastic soep', aldus Milieu Centraal. Ook houdbaarheid en daarmee voedselverspilling speelt een rol. Volgens de organisatie is verspilling goed voor 15% van de impact van voedingsmiddelen en verpakkingen 10%.
Plastic heeft verder de voorkeur boven glas en blik. Voor eenmalig gebruik heeft blik de voorkeur boven glas, maar statiegeldbierflesjes kunnen een stuk of veertig keer gevuld worden en dat is dan wel weer milieuvriendelijker. In De VS speelt bovendien de importheffing van 50% op metaal en blik mee voor fabrikanten om naar alternatieven te kijken.
Europese wetgeving
Behalve dat het vaak (afhankelijk van de toepassing) milieuonvriendelijker is, wordt er in Europa actief beleid gevoerd om plasticgebruik te ontmoedigen waardoor papier of karton ook een aantrekkelijkere optie wordt voor fabrikanten. Hoewel het (inmiddels demissionaire) kabinet de plasticheffing en de circulaireplasticnorm van tafel veegde - omdat de plastic recyclingsector al in zwaar weer verkeert - is er wel het plan voor een alternatief: 'één of meerdere normerende en/of beprijzende maatregelen'.
