De verkiezing van Javier Milei was een behoorlijke disruptie van de Argentijnse politiek. Zijn belangrijkste verkiezingsbeloften was het bestrijden van inflatie. De schok was dan ook behoorlijk toen Milei de munt met ruim 50% devalueerde. Voor alsnog lijkt de markt verdeeld over het besluit en de vele andere hervormingen die Milei heeft aangekondigd. Ook op de voedselmarkt is de situatie onduidelijk.
Woensdag 13 december besloot Milei de peso te devalueren. Binnen 24 uur daalde de waarde van de munt ten opzichte van een dollar van 366,5 peso tot 800 peso, een devaluatie van 54%. Toch is de beslissing niet zo vreemd als ze lijkt. Het doel van de maatregel is om de munt dichter bij de reële waarde te brengen. Gezien de hoge inflatie kiezen veel consumenten ervoor om hun loon voor dollars om te ruilen. Door een tekort aan dollars zijn Argentijnen op de zwarte markt aangewezen en wordt er in de praktijk 1.070 peso voor een dollar gerekend. Milei vreest dat als de overheid niet meebeweegt met de waarde op de zwarte markt, dat hyperinflatie op de loer ligt.
Voedselinflatie neemt toe
Milei gaf bij zijn inauguratie aan dat de situatie in Argentinië nog flink verslechtert voordat er sprake kan zijn van verbetering. In de constatering dat de situatie slechter wordt blijkt de president direct gelijk te krijgen. Voor de beslissing om de munt te devalueren kwam de inflatie vergeleken met dezelfde periode van vorig jaar al uit op 161%. De kosten van voedsel stegen nog sterker. De prijs van voedsel steeg in november met 183,56% ten opzichte van het jaar ervoor. In die maand zelf stegen de prijzen met 15,7%. Vooralsnog neemt de inflatie op voeding alleen maar toe. In de eerste week van december stegen de voedselprijzen met een recordsterkte van 8,2%. Omgerekend naar een maandniveau zou de inflatie uitkomen op 28%.
Sinds december lijkt de inflatie alleen maar te zijn gestegen. Tussen maandag 11 en woensdag 13 december steeg de prijs van vlees met maar liefst 40%, zo is in Argentijnse media te lezen. Argentijnse economen verwachten dat de inflatie de komende maanden wel eens tussen de 30% en 40% uitkomt. De voornaamste vraag die nu boven de markt hangt is of de situatie verbetert of helemaal ontspoort. Sommige economen denken dat de schoktherapie die Milei voorstelt op termijn voor een nieuwe balans zorgt. De angst heerst echter dat als het herstel lang op zich laat wachten en dat het vertrouwen van korte duur is. Sommige economen vrezen dat hyperinflatie in zo'n situatie op de loer ligt. Economen van het Argentijnse wetenschappelijke instituut van de overheid (Conicet) durven geen voorspelling te doen over het verloop. Tot en met februari zal er volgens hen sterke inflatie zijn. Wat daarna volgt, is volstrekt onduidelijk. Voor nu lijken zowel het IMF als de markt Milei's maatregelen met open armen te ontvangen.
Export heeft het moeilijk
Tegen zijn verkiezingsbeloften in heeft Milei de exportbelasting op granen verhoogd van 15% tot 17%. De exportbelasting op soja stijgt van 31% tot 33%. Het lijkt echter bittere noodzaak. Argentinië heeft een lening van $44 miljard bij het IMF uitstaan. Daarvoor zijn dollars nodig en die reserve is leeg. Vorige week was een lening bij de Wereldbank nodig om een terugbetaling van $913 miljoen te bekostigen. Hierin schuilt wel een risico. De exporten van granen vanuit Argentinië staan op een laag niveau, omdat akkerbouwers het graan lang vasthouden als hedge tegen de inflatie. Een hogere belasting nodigt natuurlijk bepaald niet uit tot importeren. Hoe het verdere pakket aan maatregelen en de devaluatie de granenmarkt beïnvloedt is nog moeilijk te zeggen.
Ook op de vleesmarkt blijft het nog gissen naar de effecten. Wel is de export van rundvlees gedaald. Als gevolg van de lagere binnenlandse consumptie daalde de prijs van rundvlees al in oktober stevig en dat werkt door op de rundvleesmarkt. De gemiddelde prijs daalde met 25% van $5,034 per ton tot $3,770 per ton, zo blijkt uit Het Argentijnse vleesexportconsortium (ABC). Opvallend genoeg gaat de daling gepaard met lagere exportvolumes. De volumes daalde die maand tot 67.645 ton, het laagste volume dit jaar en maar liefst 11% lager dan in oktober 2022.
