Sinds 1 mei is de exporten aan de Britse markt officeel aan controles onderhevig. Aan de vooravond van die controles sprak de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) de angst uit dat het Verenigd Koninkrijk nog niet in staat zou zijn om op grote schaal te controleren. De voornaamste angst in de markt was dat vlees door lange wachttijden zouden bederven. In de praktijk blijkt de soep echter niet zo heet te worden gegeten als ze wordt opgediend.
De laatste drie maanden werden de vleesexporten richting het Verenigd Koninkrijk al gecontroleerd. Die periode gold echter als een overgangsperiode. Foute transporten werden toch doorgelaten. De exporteur in kwestie werd niet gestraft, maar kon op een advies rekenen. Tenminste, dat was het idee.
Gedoogbeleid
Sinds mei is de overgangsperiode afgelopen. Inmiddels verloopt het gros van de exporten zonder problemen. In de markt is echter te horen dat export van vlees uit derde landen nog voor problemen zorgt. Exporteurs geven aan dat er ook nog steeds problemen zijn aan Nederlandse kant. Volgens hen heeft de Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de certificaten voor invoer in het VK van producten van buiten Europa nog niet op orde. Daarvoor hebben ze weinig begrip, aangezien het Britse Ministerie van Landbouw (DEFRA) aangeeft importen uit derde landen toe te staan.
Vooralsnog zorgt de situatie niet voor problemen. In de markt is te horen dat er nog geen transporten worden geweigerd. Britse controleurs laten exporten met foutieve certificaten en zelfs exporten zonder certificaten naar verluidt nog altijd doorgaan. Hoewel er in de markt sterke behoefte is aan duidelijkheid, is de angst dat de doorvoer van producten uit derde landen stagneert, grotendeels geluwd. Inmiddels overheerst het vertrouwen dat de Britten de import niet laten stagneren.
Focus op het onmogelijke
De COV herkent de situatie, maar nuanceert het verhaal enigszins. Wat de organisatie betreft is het te simpel om de schuld volledig in de schoenen van de NVWA te schuiven, zo vertelt beleidsdeskundige Ruben van Rooij. Volgens van Rooij heeft de NVWA nog vragen uitstaan bij DEFRA en wacht de organisatie al maanden op antwoorden.
Toch blijft de NVWA niet helemaal buiten schot. "De NVWA focust alleen op wat er allemaal niet kan en weigert mee te denken over wat er al wel mogelijk is", vertelt Van Rooij. De organisatie lijkt bang om een handtekening te zetten onder een document als nog niet alle regels bekend zijn. Daarmee wordt de autoriteit medeverantwoordelijk als er fouten worden gemaakt en ladingen alsnog geweigerd worden.
Feedback
Ook de Britse autoriteiten blijven niet buiten schot. Volgens Van Rooij gaven Britse controleurs aanvankelijk in wel erg algemene termen feedback. Exporteurs kregen geen melding van individuele fouten. In plaats daarvan deelt de DEFRA welke fouten het meest voorkomen. Inmiddels wijst het Britse ministerie bedrijven wel op individuele fouten, constateert van Rooij. Al is het nu de overgangsperiode over is, wel rijkelijk laat. Bedrijven zijn daardoor afhankelijk van de goede wil van de Britse regering. Van Rooij verwacht toch niet dat de vrachtwagens snel terug worden gestuurd. "De Britten staan er gelukkig pragmatisch in.''
