Spannend: hoe hard raakt Britse begroting het pond?

Valutamarkten houden de adem in voor de financiële plannen die de Britse minister van Financiën Rachel Reeves volgende week naar buiten brengt. Als het begrotingstekort snel oploopt, kan dat het pond stevig raken. Een hogere btw is juist gunstig voor de munt.

Op 26 november ontvouwt de Britse regering de voorlopige begrotingsplannen voor volgend jaar. Een verschil met Prinsjesdag in Nederland is dat de impact op financiële en valutamarkten vaak een stuk groter is. De afgelopen jaren hebben uitgewezen dat een slecht onderbouwde begroting het vertrouwen in de Britse financiën en in het pond flink raakt.

Het schrikbeeld is de begroting die minister van Financiën Kwasi Kwarteng in 2022 tijdens het extreem korte bewind van Liz Truss indiende. Het vooruitzicht van een snel oplopende staatsschuld, trok in één keer het tapijt van vertrouwen weg onder de Britse obligatiemarkt. Veel investeerders deden Britse leningen in de uitverkoop, waardoor de rente omhoog schoot en het pond onderuit ging. De munt verloor binnen een paar dagen bijna 3% ten opzichte van de euro.

Begrotingstekort
Langzaam maar zeker nemen de zorgen over de Britse begrotingsplannen toch weer toe. Minister van Financiën Rachel Reeves sorteerde er langere tijd op voor dat ze er via een verhoging van de inkomstenbelasting voor zou zorgen dat de overheidsinkomsten en -uitgaven niet te ver uit de pas zouden lopen. Het lijkt er echter op dat ze wordt teruggefloten door haar Labour-partij. Belastingverhogingen doen het namelijk niet goed bij de kiezers. Het goede nieuws is dat Reeves waarschijnlijk niet de eerste minister van Financiën in 25 jaar wordt die de belasting verhoogt. Het slechte nieuws is dat hierdoor een extra begrotingsgat van £7,5 miljard ontstaat. Een oplossing lijkt gelukkig voor de hand te liggen.

Een extra belasting van 2% op vermogens van meer dan £10 miljoen levert jaarlijks £25 miljard op. Dat is niet alleen voldoende om de begrotingstegenvaller op te vangen, maar het schept ook extra ruimte om te investeren in onderwijs, woningen, educatie en infrastructuur. Bovendien wijzen peilingen uit dat het overgrote deel van de vermogende Britten openstaat voor een dergelijke heffing. Toch is de kans groot dat Reeves zich niet wil branden aan het opschroeven van de inkomsten- en vermogensbelasting. Een verhoging van de btw doet in politiek opzicht wat minder pijn. Maar op andere vlakken zou Reeves de Britse economie daarmee een slechte dienst bewijzen.

Hogere btw laat zich voelen
Een hogere btw laat zich namelijk voelen in de inflatiecijfers. Die worden door de Bank of England (BoE) gebruikt bij het uitstippelen van het rentebeleid. De afgelopen maanden leek er eindelijk een eind te zijn gekomen aan de inflatie-opleving die zich sinds het najaar van 2024 aftekende. Hierdoor ligt er ruimte voor de Britse centrale bank om de beleidsrente wat verder terug te schroeven. Het huidige niveau van 4% ligt dubbel zo hoog als de Europese rente, zodat het de moeite waard is om vermogen in ponden aan te houden in plaats van euro's. Ondanks het risico dat de begroting van Reeves tijdelijk voor wat marktonrust zorgt, is het te vroeg om het pond nu al af te schrijven voor de komende maanden. Alleen al de mogelijkheid dat de BoE de rente later terugschroeft dan verwacht, kan de munt overeind houden.

Joost Derks

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.