Economie groeit iets harder dan voorgaande kwartalen
Gisteren 16:30 uur - Linda van Eekeres
De Nederlandse economie is in het derde kwartaal met 0,4% gegroeid ten opzichte van het tweede kwartaal. Vooral de export en de overheidsconsumptie droegen positief bij. Ook de consumentenbestedingen groeiden, maar de investeringen daalden.
Bron: Macrobond
De arbeidsmarkt ontspant. Voor het eerst in vier jaar tijd is het aantal vacatures lager dan het aantal werklozen. Het aantal banen is de laatste maanden niet meer toegenomen, maar de participatiegraad in ons land is hoger dan in vergelijkbare landen. Daarbij zij opgemerkt dat in weinig landen zoveel in deeltijd wordt gewerkt. Sterker nog, wij zijn er wereldkampioen in.
Bron: Macrobond
Het vertrouwen van Nederlandse industriële ondernemers nam in oktober verder toe volgens de maatstaf van het CBS. De index verbeterde van -1,6 in september tot -0,8. Dat was het beste cijfer sinds april 2023. Maandag volgt de Nevi met de inkoopmanagersindex voor oktober.
Bron: Macrobond
Onze inflatie is in oktober iets gedaald: van 3,3% in september naar 3,1%. Dat is welkom, maar blijft te hoog. Bij de 'snelle raming' publiceert het CBS naast het totale cijfer slechts voor vier componenten de gegevens. Van die details word ik nog niet direct erg vrolijk. De prijsstijging bij industriële goederen en energie nam fors af, maar bij de 'dagelijkse boodschappen' (voeding etc.) en bij diensten ging het de andere kant op. Diensten maken ongeveer de helft uit van de inflatiemand. De stijging van 4,5% was de hoogste in zes maanden tijd. Volgens Peter Hein van Mulligen van het CBS werden vooral vliegtickets duurder. Zulke details zijn echter nog niet publiekelijk beschikbaar. Als de versnelling van de inflatie bij diensten vooral aan vliegtickets ligt, dan is dat waarschijnlijk tijdelijk. Maar we moeten ons realiseren dat diensten in het algemeen arbeidsintensief zijn en dat de ontwikkeling van de loonkosten een belangrijke factor is achter de diensteninflatie.
Bron: CBS
Met de Duitse economie gaat het minder dan met de onze. De economie van onze oosterburen stagneerde in het derde kwartaal. Eigenlijk is het Duitse bbp al sinds 2017 per saldo niet gegroeid. Door de problemen rond Nexperia dreigt de cruciale maar kwetsbare automobielsector in Duitsland ook nog op korte termijn stil te vallen.
In weerwil van deze berichten werden Duitse ondernemers in oktober iets positiever over de toekomst. De verwachtingen-component van de Ifo-index steeg naar het hoogste niveau sinds begin 2022. Hoop doet leven, maar de beoordeling van de huidige situatie viel juist minder positief uit.
Bron: Macrobond
De Fed heeft haar officiële tarieven voor de tweede maal op rij verlaagd. Dat was verwacht. De spelers op de financiële markten verwachten een derde renteverlaging in december. In zijn toelichting zei Powell dat een derde renteverlaging op rij geen uitgemaakte zaak is. Hij voegde daaraan toe: 'far from it'. Die laatste woorden herhaalde hij nog een paar keer tijdens de persconferentie. Het lijkt me dat de kans op een renteverlaging in december behoorlijk klein is, al zei Powell ook dat er sterk uiteenlopende visies zijn binnen het beleidscomité. Dat bleek ook al uit het feit dat twee leden tegen de renteverlaging met 25 basispunten hadden gestemd. Stephen Miran, die in september in het Fed-bestuur is geparachuteerd, wilde een renteverlaging van 50 basispunten, terwijl Jeffrey Schmid, baas van de Kansas Fed, de rente onveranderd had willen laten. Het is begrijpelijk dat de meningen uiteenlopen. Zowel voor een renteverlaging als voor een pauze bij de renteverlagingen is het een en ander te zeggen.
De Amerikaanse economie groeit in een matig tempo en de inflatie ligt boven de doelstelling. Interessant was de mededeling van Powell dat in de zienswijze van de Fed de effecten van de importheffingen op de inflatie beperkt en tijdelijk zullen zijn. Ook zei Powell dat als je de importheffingen buiten beschouwing laat de inflatie heel dicht bij de doelstelling van de Fed ligt. Zo staat de deur voor een renteverlaging in december toch op een kier.
De afzwakking van de banengroei wijt Powell vooral aan het verminderde aanbod van arbeid. Die vermindering heeft te maken met de dalende arbeidsparticipatie, maar vooral door de sterke reductie van het aantal migranten. Met een renteverlaging heeft de Fed geen invloed op het aanbod van arbeid. Daarom is de zwakte van de arbeidsmarkt onder de huidige omstandigheden misschien toch geen sterke reden de rente te verlagen.
Toch zijn er ook wel enkele echt zwakke plekken te constateren. Volgens de Case-Shiller-maatstaf zijn de huizenprijzen in augustus voor de tweede maand op rij gedaald. Als die daling de komende maanden doorzet, kan dat reden zijn voor de Fed om de rente toch verder te verlagen.
Uiteraard speelt de shutdown van de overheid de centrale bankiers parten. Door die shutdown verschijnen er nauwelijks officiële statistieken over de Amerikaanse economie. Er zijn weliswaar een hoop andere bronnen, maar ontegenzeggelijk is het zicht op de economie verminderd. Powell vergeleek het met autorijden in de mist. Dan pas je je snelheid aan. De shutdown zal daarom eerder leiden tot uitstel van renteverlagingen dan tot een versnelling.
Bron: Macrobond
De ECB is heel tevreden met zichzelf. Onze centrale bank liet haar officiële rentes onveranderd. ECB-presidente Lagarde constateerde dat de economische groei in de eurozone heel bevredigend is (afgezien van Duitsland) en eerder wat lijkt te verbeteren. De inflatie ligt dicht bij de doelstelling en zeker binnen de comfortzone van de ECB. Volgens Lagarde bevinden we ons 'in a good place'.
Afsluitend
De Nederlandse economie is in Q3 iets harder gegroeid dan in de voorgaande twee kwartalen. De arbeidsmarkt stagneert en ontspant daardoor, maar het vertrouwen van industriële ondernemers zit in de lift. De inflatie is in oktober iets gedaald, maar de onderliggende dynamiek is weinig geruststellend.
De Duitse economie stelt opnieuw teleur met nulgroei in het derde kwartaal.
De Amerikaanse centrale bank heeft de rente opnieuw verlaagd, maar wil zich zeker niet committeren voor de volgende vergadering. De economie draait redelijk, maar niet spectaculair. De ECB is erg tevreden met zichzelf en over de economie. Daar komt de komende tijd waarschijnlijk weinig verandering in zodat het redelijk is te veronderstellen dat de ECB-rentes de komende tijd ongewijzigd zullen blijven
Heeft u een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten
Linda van Eekeres
Linda is eindredacteur van Foodbusiness. Daarnaast schrijft zij artikelen, met de focus op logistiek, markttendensen en de invloed van politieke beslissingen op de voedingsmiddelenindustrie.
