Nu de leden van Fonterra hebben ingestemd met de verkoop van de zogenoemde Mainland Group aan Lactalis, zou de discussie in Nieuw-Zeeland voorbij moeten zijn over de zaak. Dat is evenwel niet het geval. Oorzaken zijn het grote belang van Fonterra voor de Nieuw-Zeelandse economie en de onduidelijkheid over de vraag wat er feitelijk is verkocht en weggegeven.
Over de verkoop is gemeld dat Fonterra haar consumentenproducten plus een aantal merken (drie grotere, waaronder Mainland, en meerdere kleinere) heeft verkocht aan Lactalis, maar feitelijk gaat het om veel meer. Ook alle activiteiten in Australië en Sri Lanka zijn verkocht aan de Franse zuivelreus. Daarmee zijn ook zestien tot achttien vestigingen verkocht, waaronder ook drie in Nieuw-Zeeland zelf.
Goedkoper personeel
Wat dat kan betekenen voor Fonterra en de economie van Nieuw-Zeeland, begonnen sommigen zich pas te bedenken toen ze een plan van Lactalis lazen dat dit bedrijf 4.300 medewerkers in Nieuw-Zeeland wil onderbrengen bij het personeelsbestand van Lactalis Australia. Lactalis had daar al een eigen divisie. De vrees is nu dat Lactalis het relatief dure Nieuw-Zeelandse personeel wil laten aansturen vanuit Australië en op termijn wil vervangen door veel goedkoper Australisch personeel (dat ook van elders mag komen). Het totale plaatje van de deal is niet bekend omdat partijen geen volledige openheid hebben gegeven.
Rondom verwaarding
Een andere zorg is dat Fonterra zich door de verkoop van een aantal van haar zogenaamd minder renderend bedrijven in Nieuw-Zeeland aan de Fransen zelf in de vingers heeft gesneden, want nu kan het zelf minder goed zorgen voor een rondom-verwaarding van haar product, en is het afhankelijk geworden van Lactalis. Ook de langjarige leveringsovereenkomsten voor melk aan Lactalis helpen daarbij niet. De eigen regie over de melk is verdwenen, zo klinkt het.
Blik vertroebeld
Het zijn niet alleen politici die zich afzetten tegen de deal met Lactalis, ook min of meer gewone Nieuw-Zeelanders en zuivelkenners zijn kritisch. Volgens hen hebben de Fonterra-leden zich de blik laten vertroebelen door een eenmalige superbonus. De verkoop van de Mainland Group brengt NZ $4,2 miljard op, waarvan de leden $2 per aandeel (€0,98) belastingvrij ontvangen. Het gemiddelde Fonterra-lid bezit ongeveer 150.000 aandelen.
Betrouwbaarheid Lactalis
Zorg is er niet alleen over de vraag of het management van Fonterra en in hun kielzog de leden wel een doordachte afweging hebben gemaakt. Ook klinkt in diverse commentaren twijfel door in de betrouwbaarheid van de Fransen. Lactalis heeft een lange geschiedenis van boetes voor wetsovertredingen in Italië, in Spanje, in Frankrijk zelf en ook in Australië. Zal Lactalis tegenover de Nieuw-Zeelanders haar toezeggingen wel getrouw nakomen?
