Startup NoPalm Ingredients uit Wageningen is een samenwerking aangegaan met Milcobel, om nog meer waarde te halen uit onderbenutte wei-ingrediënten. Beide partijen werken nu aan een pilot, maar doel is om alternatieven voor palm- en kokosolie te halen uit weipermeaat. Tussen beide producten zit een potentiële marge van ruwweg €800 tot €900 per ton.
Weipermeaat gaat nu gewoonlijk als ingrediënt voor de veevoerindustrie weg, soms ook voor toepassing in levensmiddelen, zoals sauzen. Anders dan melkpermeaat, dat tot nog toe beter tot waarde kan worden gebracht, lukt dat met weipermeaat niet erg goed, hoewel het rijk is aan lactose. Weipermeaat is echt een zijstroom.
Lactose levert gistolie
Juist dat gegeven maakt het aantrekkelijk voor NoPalm Ingredients en partner Milcobel. NoPalm heeft een methode ontwikkeld om zijstromen van de levensmiddelenindustrie te ontsluiten met behulp van biotechnologie. Het zet precisievergisting in om het weipermeaat zodanig aan het werk te zetten dat het olie gaat produceren: gistolie.
Meerdere voordelen
Deze olie kan in de voedingsindustrie heel goed worden gebruikt als vervanger voor palm- en kokosolie, want deze is ontbossingsvrij, wat met de aanstaande en nu wellicht definitieve Europese regelgeving voor dit soort producten een belangrijk argument is. Gistolie is bovendien een product met een lage CO2-voetafdruk én het is in grote hoeveelheden beschikbaar. Dit gecombineerd met de lage prijs die weipermeaat nu opbrengt, maakt het opwaarderen van weipermaat een aantrekkelijke business-case.
De opzet is dat er per volgend jaar eerst een proeffabriekje voor de productie van gistolie van start gaat in Wageningen en dat er twee jaar later een 'echte' fabriek wordt gebouwd op het terrein van Milcobel in Langemark, dichtbij de mozzarellafabriek.
Omzettingsfactor
Cruciaal voor de rentabiliteit van het project is de vraag hoeveel gistolie te halen is uit een ton weipermeaat: wat is de omzettingsfactor? Daar wil NoPalm Ingredients evenwel niets over vertellen, want dat is natuurlijk ook het commerciële geheim van het bedrijf, zegt business development manager Peter Roosink. Hij wil wel kwijt dat de commerciële fabriek in Langemark volgens plan 6.000 tot 8.000 ton gistolie per jaar moet gaan produceren.
Gerekend naar het totale volume aan palmolie dat in Europa wordt geïmporteerd is dat natuurlijk nog maar een schijntje, maar ook elders in Europa zijn nog grote volumes weipermeaat beschikbaar. De gisten van NoPalm Ingredients weten ook raad met andere ondergewaardeerde zijstromen die rijk zijn aan suikers. Na onttrekking van de olie zijn de zijstromen vaak alsnog te gebruiken in de veevoersector, maar dan wel een beetje energie-armer.
Wei blijft geven en keert trend
De ontwikkeling toont wel aan dat wei als reststroom van de kaasproductie een voortdurende ontwikkeling doormaakt. Eerst werd het soms eenvoudigweg geloosd, later aan vee gevoerd. Daarna bleek het rijk aan hoogwaardige ingrediënten voor onder meer kindervoeding, sportdranken en gezondheidsbevorderend producten en gingen de restproducten ervan nog weg als diervoeder. Nu worden deze stromen ook weer verder 'uitgemolken' op resterende voor de mens nuttige stoffen. Opmerkelijk aan de toepassing van NoPalm Ingredients is dat ditmaal geen zuivel wordt vervangen door een plantaardig product, zoals de laatste jaren de trend is, maar dat het juist andersom gaat.
