Het faillissement van CêlaVíta zorgt voor een schokgolf in de aardappelsector, maar kan geen donderslag bij heldere hemel worden genoemd. In juni bleek al dat het bedrijf in zwaar vaarwater zat, maar toen waren ze nog hoopvol om via een nieuwe koers uit het moeras te komen. Dit werd gezocht in de afzet voor verse frites, maar die overvolle markt bleek geen uitweg. Spanningen met Albert Heijn en de vakbonden doen het bedrijf uiteindelijk de das om.
Oud betrokkenen en kenners laten weten het faillissement van CêlaVíta te betreuren. In de jaren '60 werd het bedrijf door Agrico opgericht met als doel afzet te creëren voor voornamelijk ondermaats pootgoed. Dat lukte voortreffelijk en CêlaVíta was daarmee een groeibriljant waar goede marges werden gemaakt. Andere spelers in de aardappelsector keken later dit kunstje af. Begin deze eeuw stond Agrico voor een keuze: of flink investeren, of afstoten. Er wordt voor het laatste gekozen. Sindsdien is het bedrijf meerdere keren van eigenaar gewisseld en ondertussen werden de marktomstandigheden alsmaar uitdagender.
Structureel slinkende afzetmarkt
Het faillissement van CêlaVíta is een giftige cocktail van interne en externe factoren, waar uiteindelijk geen oplossingen of uitwegen voor waren. Neem de markt van tafelaardappelen, die al jaren krimpende is. Niet alleen CêlaVíta, maar ook de concurrentie heeft het lastig. De fusie van Schaap Holland en Landjuweel is daar een voorbeeld van; beide bedrijven gaven ruiterlijk toe dat dit noodzakelijk was om de toekomst veilig te stellen. Ook het samengaan van de tafelaardappeltakken van Nedato, Agrico en Agrico-dochter Leo de Kock in PotatoNext toont dit aan. Hoewel de assortimenten verschillen, dwingen de marktomstandigheden hiertoe.
Deal met Albert Heijn geklapt
In 2024 kocht investeerder Nimbus CêlaVíta van McCain, dat voor zichzelf geen toekomst zag bij koelverse aardappelen. Nimbus omschrijft zichzelf als een partij die gespecialiseerd is om het tij te keren bij bedrijven die in een financieel lastig parket zitten. Zo'n anderhalf jaar na dato blijkt dat deze poging mislukt is. Directe oorzaak van de problemen bij CêlaVíta is het spaaklopen van een deal met Albert Heijn. Sinds april is op weekbasis 200 ton afzet weggevallen, zowel onder het eigen merk als private label. Dit komt neer op zo'n 20% van de totale afzet, wat natuurlijk een rib uit het lijf is.
Opvallend is dat Albert Heijn het cancelen van deze orders min of meer ontkent. Zij zeggen dat CelaVita nog steeds producten levert en ze betreuren het faillissement van hun leverancier, zo geven ze in reactie aan Boerenbusiness aan. Of er sinds april wijzigingen in het volume hebben plaatsgevonden, laten ze in het midden. Vermoedelijk ligt de waarheid ergens tussen nul en honderd. In elk geval kon CêlaVíta zo snel geen nieuwe afnemers vinden, naar eigen zeggen omdat ze bij aanbestedingen soms tot wel een kwart(!) duurder zijn dan de concurrentie. En dat kwam niet omdat ze te dure aardappelen in de fabriek kregen. Na de overname kwam de aanvoer van circa 120.000 ton per jaar overigens nog altijd van McCain, waarmee het Canadese concern door het faillissement vermoedelijk ook meedeelt in de pijn.
Interne strubbelingen
Met name intern piept en kraakt het. Onder meer door de verouderde fabriek in Wezep met achterstallig onderhoud, met de nodige storingen als gevolg. Het lijkt van een afstandje bekeken allemaal het gevolg van uitgestelde investeringen en bezuinigingen. Daarnaast heeft CêlaVíta de pech dat de loonkosten in Nederland de afgelopen jaren uit de pan zijn gerezen. Medewerkers eisten via de vakbonden een opslag die CêlaVíta onmogelijk kon ophoesten. De vakbonden wilden loonsverhogingen van 5%, maar CêlaVíta kon en wilde niet verder gaan dan 1,5%. Door het faillissement is de toekomst van de medewerkers ineens ongewis en dat hadden ze vermoedelijk niet zien aankomen.
Fritesmarkt blijkt geen uitweg
CêlaVíta presenteerde kortgeleden immers nog een uitweg uit de crisis, waarmee ze in 2026 weer break-even dachten te kunnen draaien en op termijn weer winst. De krimpende markt van tafelaardappelen moest hierbij plaatsmaken voor de groeiende markt van frites. Er werd geïnvesteerd in een productielijn voor verse frites en aardappelpasta. Helaas biedt dit geen soelaas voor ze. De markt van frites is in deze periode overvol, met de uiterst lagere prijzen van vrije fritesaardappelen als zichtbaar voorbeeld.
In een markt met grote fritesoverschotten is op dit moment simpelweg geen ruimte voor toetreders. Door de ruime arealen blijven de marktomstandigheden vermoedelijk aanhoudend slecht. Daarmee was er ook geen perspectief meer voor het al wankelende CêlaVíta. Kenners laten weten dat CêlaVíta alleen bestaansrecht zou hebben als de portemonnee flink zou worden getrokken. Investeerder Nimbus heeft vermoedelijk geen zin om de verliezen te blijven opvangen en heeft zodoende de zaak laten klappen.
Doorstart?
Voorlopig is het doek gevallen voor een relatief kleine aardappelproducent met een mooie geschiedenis en dito productassortiment. Het lot van CêlaVíta ligt daarmee in handen van de curator die zich nu beraad op vervolgstappen. Een doorstart zonder de lopende hoge financiële lasten is daarbij een logisch scenario, zo denken ook de oud betrokkenen.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
