De kaasprijzen zijn bezig aan een dollemansrit. Twee maanden geleden had niemand in de markt kunnen bevroeden dat de notering voor Gouda nu boven de grens van €4.000 per ton zou bewegen. Zet de opmars door, of is de top nu bereikt?
De kaasprijzen zijn in de afgelopen weken met ruim 30% gestegen. Voor de kaasmarkt, die afgelopen jaren stabiel was, zijn dit absurd grote stijgingen die niemand had voorzien. De oorzaak komt voort uit een onbalans in de vraag en het aanbod. Supermarkten zijn niet gedekt en de handelaren in zuivelfabricaten zitten short. Om toch aan volumes te komen, worden voor Gouda en Edam absurd hoge prijzen betaald. Ook cheddar en mozzarella liften mee in deze prijsrally.
Foodservice en export
Niet verkochte voorraden zijn er nagenoeg niet, wordt zowel door traders als producenten beweerd. De lage melkaanvoer in Noordwest-Europa legt de krapte op de kaasmarkt bloot. De vraagtoename komt met name bij de foodservice vandaan, die de afgelopen tijd steeds meer loskwam van de coronamaatregelen. De kaasexport laat daarbij al jaren op rij een stijging zien en die goede lijn wordt in 2021 doorgetrokken.
Van januari tot en met augustus pluste de Europese kaasexport met 7% tot 638.000 ton, vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. Daarmee ligt voor dit jaar een nieuw exportrecord voor het grijpen. Met name de Verenigde Staten nemen dit jaar duidelijk meer volume af. Goede kaasexportcijfers zijn een oorzaak van de opmars, maar niet dé oorzaak. Het gros van de kaasproductie wordt namelijk binnen de Europese Unie geconsumeerd. Met andere woorden: de afzet buiten de Europese Unie kan voor producenten gezien worden als bijvangst.
Kan het nog hoger?
Omdat de kaasprijzen van week tot week grote stappen blijven zetten, rijst de vraag of het nóg hoger kan. Het antwoord daarop lijkt nee, of althans niet veel. In toenemende mate haken kopers af. Zij willen deze hoge prijzen niet meer betalen, de rek lijkt eruit. De kaasproductie zal toenemen in de komende maanden, al moeten de voorraden van ver komen.
Kaas geeft op dit moment de beste valorisatie van rauwe melk, hoewel de verwerking naar boter en magere melkpoeder ook goed rekent. Dit motiveert de verwerkers om veel melk te verkazen. Wat op de achtergrond ook meespeelt, is het coronavirus dat in Nederland en omliggende landen weer oplaait. Hoewel overheden nog niet hinten op nieuwe lockdowns kan dit de kaasafzet in de foodservice wel doen afremmen.
Hogere contractprijzen
De hoge prijzen op de spotmarkt brengen ook de langlopende contractprijzen in beweging. In de markt doen geluiden de ronde dat voor het eerste kwartaal van 2022 contracten worden gesloten op niveaus van €3.700 per ton voor Gouda en Edam. Vanzelfsprekend liggen de prijzen wat lager dan de huidige spotprijzen, maar dit kan desalniettemin gezien worden als hoge niveaus voor de doorgaans zwakke eerste maanden van een nieuw jaar. Dergelijk hoge niveaus zijn volgens insiders jaren niet de revue gepasseerd.
