De Europese suikerindustrie staat op een kantelpunt. Dalende suikerprijzen en structureel afnemende consumptie zetten de suikerproductie onder druk. Volgens Rabobank zoeken suikerbedrijven daarom versneld naar nieuwe verdienmodellen met diversificatie en opwaardering van bieten en reststromen als speerpunten.
Rabobank verwacht dat de Europese suikerindustrie de komende jaren steeds minder een pure suikerproducent zal zijn, en steeds meer een breed georiënteerde ingrediëntenproducent. "De toekomst van de suikerbiet ligt niet alleen in suiker, maar in vezels, eiwitten en biochemie", concludeert Rabobank in het rapport 'Europe's sugar industry turns to dicersification an upcylcing amid market pressures'.
Boeren blijven een essentieel onderdeel van deze transitie. De aard van de samenwerking met fabrieken zal geleidelijk wel verschuiven van enkel suikerproductie naar deelname in bredere waardeketens. Doordat de fabrieken minder afhankelijk worden van de suikerprijzen, zal de vraag naar bieten stabiliseren. Een stabiele aanvoer is cruciaal voor een succesvolle marktontwikkeling van nieuwe toepassingen.
Gevoeliger voor prijsschommelingen
Na de afschaffing van de suikerquota in 2017 is de Europese markt gevoeliger geworden voor prijsschommelingen. De huidige suikerprijzen liggen gemiddeld 30% onder het langjarig gemiddelde. Dat betekent een harde terugslag na de piek van twee jaar geleden toen de prijzen 20% boven het gemiddelde lagen. Die volatiliteit maakt het voor fabrieken moeilijk om winstgevend te blijven en zorgt voor onzekerheid in de keten.
Tegelijkertijd daalt de suikerconsumptie in de EU structureel met zo'n 0,2% per jaar. Gezondere voedingspatronen en een krimpende bevolking zorgen voor een geleidelijke maar onomkeerbare afzetdaling. Rabobank concludeert dat groei buiten suiker wenselijk is, maar inmiddels ook noodzakelijk is geworden.
Suikerfabrieken richten hun strategie in toenemende mate op functionele ingrediënten voor de voedings-, farmaceutische en cosmeticamarkt. Denk aan voedingsvezels, prebiotica en fermentatie-eiwitten uit bietenpulp en melasse.
Bietenpulp wordt steeds vaker opgewaardeerd tot microcellulosevezels, met prebiotische eigenschappen en toepassingen in voeding en cosmetica. Melasse dient als grondstof voor de productie van alternatieve eiwitten. Dit is een snelgroeiende nichemarkt in de voedingssector.
Hoogwaardige toepassingen
Volgens Rabobank investeert inmiddels de helft van de Europese suikerbedrijven in dergelijke hoogwaardige toepassingen, vaak via aparte dochterbedrijven of innovatiecentra. Voorbeelden zijn Cosun (vezelingrediënten), Südzucker (Beneo) en Tereos (vezels en fermentatie-innovatie).
Naast voeding kijken suikerfabrieken nadrukkelijk naar de biochemische en bioplasticsindustrie als groeimarkt. Door sucrose en vezels uit bieten te benutten voor platformchemicaliën en biobased plastics kunnen bedrijven zich positioneren in nieuwe industriële waardeketens. Samenwerkingen met biotechbedrijven zijn hierbij cruciaal, stelt Rabobank. Zo levert Südzucker restproducten aan Afyren Neoxy voor de productie van organische zuren en werkt Tereos met Avantium aan biobased PEF-kunststoffen voor de productie van recyclebare flessen voor bij voorbeeld cola of zuivel.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
