De Brics-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) zijn niet langer het kleine broertje van de G7. Waar het gaat om de productie van voedsel is er namelijk al sprake van een wereldmacht en ook op andere gebieden groeit het samenwerkingsverband hard.
Op het gebied van gerst, boekweit, gierst, haver, rijst, tarwe, aardappelen, suikerbieten, rietsuiker, raapzaad, melk, varkens-, konijnen-, geiten-, ganzen-, en eendenvlees zijn de Brics-landen de grootste producent ter wereld.
Vanaf 1 januari 2024 produceert het Brics-landenblok meer dan 43% van alle olie wereldwijd. Dan worden Argentinië, Egypte, Ethiopië, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten lid van het samenwerkingsverband. Het is de eerste uitbreiding sinds Bric, Brics werd. En maakt het een belangrijker tegenwicht voor van oorsprong westerse organisaties zoals de Wereldbank, het IMF en de G7.
Waar het samenwerkingsverband lange tijd werd gezien als het kleine broertje van, is het de G7 al voorbij gegaan waar het gaat om de totale bbp. Brics-landen vormen samen 37% van het wereldwijde bbp, de G7 30%.
Eigen bank en munt
Iets meer dan negen jaar geleden richtte de Brics-landen officieel de New Development Bank op. Deze multilaterale ontwikkelingsbank moet als tegenhanger dienen van het IMF en de Wereldbank. Net als die instituten wil de New Development Bank financiële ondersteuning bieden aan ontwikkelende landen, hoewel het in de ogen van de Braziliaanse president Lula, daarbij vrijgevender moet zijn.
Het instituut is een aantrekkelijke reden voor Argentinië om lid te worden. Naast dat de New Development Bank investeert in projecten omtrent infrastructuur en duurzaamheid biedt zij ook ondersteuning in het geval van een liquiditeitscrisis in een lidstaat. Argentinië heeft namelijk te maken met een krimpende dollarreserve.
Valuta waren een veel besproken onderwerp bij de jaarlijkse bijeenkomst die een week geleden plaatsvond in Zuid-Afrika. De lidstaten willen namelijk een alternatief voor de dollar als voorkeursvaluta bij internationale handel. Circa 80% van de wereldhandel wordt in dollars afgerekend en 75% van de internationale reserves bestaat uit dollars. De Amerikaanse centrale banken hebben geen flauw idee hoeveel dollars er eigenlijk zijn. Het grootste gedeelte rouleert namelijk buiten eigen land en als een partij olie wil kopen bij een van de Opec-landen worden alleen dollars geaccepteerd.
Sinds de dollar als politiek en economisch wapen wordt gebruikt door de VS groeit echter het verlangen naar een alternatief. Zo werden de Russische dollartegoeden bevroren na de inval van in Oekraïne, werd Iran van het internationale betalingssysteem SWIFT afgesloten en kijken landen als China, India, Saoedi-Arabië, Mexico en Brazilië met argusogen naar de wereldmacht van de Amerikaanse munt.
Daarom rekent China de aankoop van vloeibaar gas uit de Verenigde Arabische Emiraten af in yuans en koopt Kenia olie met de eigen munt. De volgende stap is een Brics-munt. Daarover werd in Zuid-Afrika al in de wandelgangen gesproken.
In april schreef Joseph Sullivan, economisch adviseur in het Witte Huis tijdens Trump, voor het tijdschrift Foreign Policy over de mogelijke munteenheid. Hij noemt de theoretische munt de bric. Sullivan zit deze theoretische munteenheid de hegemonie van de dollar bedreigen. Als de Brics-landen alleen de bric zouden gebruiken voor internationale handel, zouden ze een obstakel uit de weg ruimen dat nu hun inspanningen om aan de dollarhegemonie te ontsnappen belemmert, schrijft hij.
In de huidige wereld komen landen bij internationale handel altijd weer bij de dollar uit. Als Rusland en China een akkoord sluiten om de onderlinge handel in yuans af te rekenen is er sprake van een belangrijke belemmering. Tenzij Rusland voor de import en export volledig afhankelijk wil zijn van China zal het uiteindelijk toch de yuans die het heeft gekregen moeten converteren naar dollars om te handelen op de wereldmarkt.
Volgens Sullivan zou Rusland de opbrengsten van de handel niet meer in dollars hoeven te parkeren als beide landen elk alleen de bric gebruiken voor de handel. Dan kan het namelijk de nieuwe munt gebruiken voor de rest van de import. Hij noemt het ook reëel dat Brics-landen alleen handelen in brics. Door de grote verscheidenheid aan Brics-landen en wat ze produceren zou een zeer grote verscheidenheid aan grondstoffen afgerekend kunnen worden in de theoretische munteenheid. Bovendien maakt de economische macht van Brics landen binnen hun regio de munt ook aantrekkelijker voor niet-lidstaten.
Antiwesters
Regelmatig wordt over Brics gesproken als een tegenhanger van westerse instituten. En hoewel dat het geval is, betekent dat niet dat alle lidstaten het westen en de westerse instituten als grote vijand zien. Zo waren India en Brazilië in eerste instantie terughoudend over het uitbreiden van het landenblok uit angst om de macht van het blok te verdunnen en de eigen relatie met de VS te schaden. Met het komende lidmaatschap van Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten zijn die zorgen weggenomen. Beide landen zijn namelijk bondgenoten van de VS en hun lidmaatschap maakt duidelijk dat antiwesterse sentimenten geen vereiste zijn om lid te worden.
Anderzijds signaleert de uitnodiging van Iran om lid te worden dat het landenblok zich blijft afzetten tegen het westen. Bovendien is het uitnodigen van Egypte en Ethiopië als nieuwe Afrikaanse lidstaten een manier om de westerse invloed in de regio verder in te dammen. Al met al lijkt het landenblok een steeds meer geduchtere tegenhanger voor het westen te worden.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
