In toenemende mate oriënteren melkveehouders zich op het zelf verwerken van melk. De zogenoemde 'zelfzuivelaars', zoals ze in de volksmond ook wel worden genoemd, komen steeds vaker voor en worden bovendien steeds professioneler.
Zelfzuivelaars gaan terug naar vroeger, toen melkveehouders nog zelf zorg droegen voor de productie van onder meer boter, yoghurt en kaas. Later, toen de schaalvergroting en specialisatie hun intrede deden, werden deze zelfzuivelaars een zeldzaam ras. Maar, sinds de eeuwwisseling zijn ze terug op de kaart, mede ingegeven door een groeiende vraag van consumenten die op zoek zijn naar lokaal en kleinschalig.
De zelfzuivelaars hebben zich inmiddels verenigd in 'De Bond van Boerderijzuivelbereiders'. Deze bond komt op voor de belangen van de 290 leden en probeert middels promotie deuren te openen en bekendheid te genereren. Kazen die rechtstreeks van de boerderij komen, hebben immers een keurmerk. Boerenkaas is bovendien door de Europese Unie beschermd als een Gegarandeerde Traditionele Specialiteit. De Hygiënecode voor Boerderijzuivelbereiders is sinds 2006 geldig toen de pioniers de eerste meters hadden gemaakt.
Groei zet door
De verwachting is dat het aantal zelfzuivelaars in de komende jaren verder toeneemt. Ook Rabobank verwacht dat het aantal zelfzuivelaars stijgt, al is en blijft het tegelijkertijd een niche. Sectormanager Marijn Dekkers schat in dat voor ongeveer 1.000 zelfzuivelaars ruimte is in ons land.
Of zelfzuivelaars een bovengemiddelde melkprijs weten te realiseren, is niet generiek te zeggen. De prestaties van de bedrijven zijn afhankelijk van het individueel presteren van een bedrijf. De risico's zijn wel groter, wanneer bijvoorbeeld een productiebatch mislukt. Bij het zelf verzuivelen van de melk komen andere ondernemerscompetenties kijken. Commercieel inzicht is belangrijk, net als verstand van het melkverkingsproces.
