Krijn Poppe

Er wordt regelmatig geroepen om visie en regie. Een gevolg van een tijdperk waarin de overheid niet wilde sturen, hooguit problemen oplossen en daarmee vaak te lang wachtte. Dus klinkt regelmatig de vraag: waar willen we met dit land en deze sector naar toe, en wordt er verwijtend naar Den Haag gekeken dat niet met een visie komt.

Einde van het jaar, de tijd van lijstjes. Voor een verkiezing van het agrarisch woord van het jaar verdient 'verdienmodel' een hoge plek. Er is in 2023 heel wat vergaderd over dit thema, zonder veel oplossingen.

Het is misschien niet de tijd van het jaar, maar we moesten het maar eens over spinnenwebben hebben. De aanleiding is de varkensprijs, die afgelopen maanden aanmerkelijk hoger ligt dan een jaar geleden. De varkenscyclus beweegt zich in opgaande lijn.

Minister Piet Adema werkt met vijftig partijen aan een zogeheten Landbouwakkoord, dat de sector op een nieuwe leest moet schoeien. Dat grote aantal zegt niet alleen iets over de veelzijdigheid en de verdeeldheid van de landbouw, maar geeft aan dat ook andere partijen nodig zijn. Zoals de voedselindustrie, de supermarkten en de banken.

De uitslag van de provinciale verkiezingen toont de ontevredenheid van het kiesvolk over de politiek, en die van het platteland over de Randstad. Al in aanloop naar de verkiezingen verschenen er analyses van wetenschappers en adviescolleges over het 'vergeten' Randland.

De veranderende prijzen geven aan dat de economie niet erg in balans is. Ze maken ook weer eens duidelijk dat de kostprijs van de productie niet bepalend is voor de marktprijs: die wordt bepaald door vraag en aanbod. Alleen in een stabiele wereld zonder schokken en innovaties zijn de marktprijzen en kostprijzen aan elkaar gelijk.

Debatten over het Europese landbouwbeleid of het Nederlandse milieubeleid leiden regelmatig tot discussies over onze relatie met ontwikkelingslanden. Moeten we in hun voedsel voorzien door onze export en dreigt dat bij nieuw beleid in gevaar te komen? Of kunnen ze daar zelf wat meer produceren?

Misschien kan de overheid maar beter de minimumeisen in de markt vergroten in plaats van te vertrouwen op de consument die met de toegevoegde informatie de juiste keuze maakt. Zelf zie ik ook veel in een tussenweg: één bedrijfscertificering op een complete set van issues.