Han de Jong

Hoe groot momenteel de economische onzekerheid is, blijkt uit de geluiden die uit verschillende hoeken kunnen worden opgetekend. Het CPB berekent dat het koopkrachtverlies dit jaar gemiddeld genomen 2,7% zal bedragen, maar dat de koopkracht volgend jaar weer met 1,9% toeneemt. Het CPB voorspelt verder voor dit jaar 3,7% economische groei. De ECB voorspelt voor de eurozone dit jaar toevallig ook 3,7% economische groei. Dat klinkt misschien onrealistisch veel. Maar er moet wel bij bedacht worden dat de zogeheten statistische overloop al 2,7%-punt bedraagt. Het BBP was in het laatste kwartaal van 2021 2,7% hoger dan het gemiddelde voor het jaar, dus zelfs als het BBP het hele jaar gelijk blijft aan het vierde kwartaal van 2021 komt er een groei van 2,7% in de boeken voor 2022.

Van nature ben ik een optimistisch mens, zeker als het om de economie en om financiële markten gaat. Als velen pessimistisch zijn, bedenk ik altijd wel een redenering waarom dat pessimisme niet gerechtvaardigd is. Opvallend vaak blijkt mijn optimisme uiteindelijk terecht. De meeste problemen worden op de een of andere manier opgelost en de meeste zaken komen op hun pootjes terecht. Mijn optimisme laat me nu echter volledig in de steek.

Het consumentenvertrouwen in Nederland is in februari opnieuw gedaald. De index kwam uit op -30 (-28 in januari), ver onder het historisch gemiddelde en nog maar net boven het dieptepunt in 2020 (-31 in mei 2020). Het laagterecord voor deze reeks werd geboekt in 2013: -43. Het is opvallend dat het vertrouwen zo laag is terwijl de economische groei hoog is en de arbeidsmarkt heel krap.

De productie in de industrie in ons land lag in december bijna 13% hoger dan een jaar eerder. Bij dat soort percentages denk je direct dat er iets niet klopt. In deze coronatijd ga ik dan direct kijken naar december een jaar eerder. Was de productie toen misschien heel laag? Heel sterk was de productie in december 2020 niet, maar evenmin was sprake van een daling. Dus die +12,6% van december 2021 is indrukwekkend.

De nieuwste inflatiecijfers zijn opnieuw een schok. Op de EU-maatstaf (Harmonised Index of Consumer Prices, HICP) liep de inflatie in ons land op van 6,4% jaar-op-jaar in december naar 7,6% in januari. Veel details zijn nog niet bekend. Energie en voedsel waren kennelijk twee belangrijke boosdoeners. Het CBS publiceert volgende week de cijfers volgens de eigen, nationale reeks.

De persconferentie van Fed-voorzitter Powell na de laatste FOMC-vergadering is aanleiding mijn visie op het Fed-beleid te herzien. In december meende een meerderheid van de leden van het beleidscomité dat de Fed de officiële rente dit jaar drie keer zou verhogen. Tot dusver dacht ik, om redenen die ik vorige week heb toegelicht, dat de Fed zich aan dat script zou houden en de rente niet nog sterker zou verhogen. Maar de persconferentie van woensdag werpt toch een ander licht.

Inflatiecijfers blijven de gemoederen bezighouden. Al vroeg in het vorige jaar, toen de Amerikaanse inflatie opliep van zo’n 1,5% in januari en februari tot zo’n 2,5% in maart, dacht ik dat de Amerikaanse inflatie uiteindelijk verder zou kunnen stijgen tot wel 5%. Ik durfde dat niet hardop te zeggen of op te schrijven. Als een econoom voorspellingen produceert die de lezer totaal onrealistisch acht, dan nemen lezers hem niet meer serieus. In december is de Amerikaanse inflatie opgelopen tot 7,0% en de Nederlandse tot 5,7%.