Han de Jong

Nederlandse consumenten en producenten in de industrie zijn het momenteel oneens met elkaar. Terwijl de stemming onder ondernemers opmerkelijk opgetogen is, zitten consumenten er terneergeslagen bij. Het is tekenend voor de huidige economische situatie.

2021 loopt op z'n eind. Dit is mijn laatste wekelijkse macrocommentaar van het jaar. Het is opnieuw een ongebruikelijk, maar voor economen wel heel interessant jaar geworden.

De inflatie in ons land is volgens de CBS-maatstaf in november opgelopen tot 5,2%. Op de Europese HICP-maatstaf bedroeg de inflatie zelfs 5,9%. Het was de hoogste inflatie in bijna veertig jaar.

Fed-baas 'Jay' Powell zal het woord transitory niet meer gebruiken wanneer hij over de hoge inflatie spreekt. Tijdens een hearing in de Senaat zei hij deze week dat het woord voor verschillende mensen een verschillende betekenis heeft. Daar heeft hij gelijk in. Maar als dat reden is om een woord in de ban te doen, zal de taal erg armoedig worden. Ga er daarom maar vanuit dat het bij dit ene woord blijft.

De inflatie kan nog wel verder oplopen. In oktober vorig jaar daalden de prijzen nogal fors, zodat een ‘basiseffect’ het inflatiepercentage in november nog verder omhoog kan duwen.

Als ik in een discussie geen argumenten meer kan bedenken waarmee ik een ander zou kunnen overtuigen, is mijn laatste troef: 'Geloof mij nou maar'. Het is een wanhopige poging om gelijk te krijgen. Het werkt zelden. Alleen mensen die heel erg hun best doen om van mij te houden, geven wel eens gehoor aan zo'n wanhopige oproep. Waarschijnlijk meer uit liefde dan overtuiging.

De Chinese economie groeit nauwelijks en de Amerikaanse economie is nadrukkelijk vertraagd in het derde kwartaal. Het ondernemersvertrouwen in de eurozone verzwakt verder in oktober. De stijging van de Duitse producentenprijzen is de hoogste sinds 1974, terwijl de Nederlandse consument minder optimistisch is. Maar de aandelenbeurzen vinden het allemaal wel goed zo. 

De wereldeconomie worstelt al enige tijd met een toenemend aantal verstoringen. Eerst was het de spectaculaire stijging van de vrachtprijzen voor zeecontainers. Daar kwamen leveringsproblemen van grondstoffen en halffabricaten en ook prijsstijgingen van grondstoffen bij. Vervolgens konden veel bedrijven onvoldoende personeel vinden en de laatste ontwikkeling is dat er energietekorten zijn waardoor elektriciteit in sommige landen wordt gerantsoeneerd of spontaan uitvalt en ook de prijzen fors stijgen.