Voorlopig gaat 2023 de boeken in als het jaar waarin centrale banken de strijd met inflatie wonnen. In het verleden kwam inflatie echter vaak in golven. Argentinië en Turkije zijn het schrikbeeld als de inflatie in 2024 toch weer oplaait.
Op weinig plekken knallen de champagnekurken over een paar weken harder dan op de hoofdkantoren van westerse centrale banken. Zoals het er nu naar uitziet, gaat 2023 de boeken in als het jaar waarin het lukte om torenhoge inflatie razendsnel onder controle te krijgen. In december 2022 was de inflatie in de Verenigde Staten nog 6,5% en in de eurozone zelfs 9,2%. Inmiddels liggen deze percentages (3,1% en 2,4%) heel dicht bij het streefniveau van 2%. Dat is overigens bepaald niet vanzelf gegaan. De Federal Reserve heeft sinds begin 2022 de beleidsrente in elf stappen verhoogd van bijna 0% tot 5,5%. En in Europa ging dat tarief in tien stappen naar 4,5%.
Van hoofdonderwerp naar bijzaak
Onder meer door die flinke rentestijging is inflatie binnen twaalf maanden gedegradeerd van hoofdonderwerp tot bijzaak op de economische pagina's. Maar het is bepaald niet zeker of dat ook zo blijft. Toen de olieprijs tussen begin juli en eind september met 30% omhoog schoot, hield de financiële wereld even de adem in. Sindsdien is de olieprijs weer gedaald en het heeft er alle schijn van dat de stijging – en de opleving van de inflatie die daaruit voortvloeide – een tijdelijk fenomeen was. Het verleden wijst echter uit dat het te vroeg is om nu al de vlag uit te steken omdat het inflatievuur gedoofd is.
Tussen de oren
Een goed voorbeeld kwam in de jaren 70. In 1973 schoot de prijs van energie omhoog omdat OPEC-landen de oliekraan dichtdraaiden. Ook na een eerste schok bleef de inflatie hoog en begon richting de jaren 80 zelfs weer snel te stijgen, omdat onder meer de lonen bleven oplopen. Dat is momenteel ook een gevaar. Volgens dataverzamelaar Payscale lagen de Amerikaanse salarissen in oktober 5,4% hoger dan vorig jaar. Loodgieters, kappers en fitnesscoaches verdienden zelfs 20% meer. Dit soort loonstijgingen zorgt ervoor dat inflatie steeds meer 'tussen de oren' gaat zitten. Net zoals we er het afgelopen decennium aan gewend zijn geraakt dat zowel de inflatie als de rente rondom het nulpunt schommelden. Het is niet nodig om in de geschiedboeken te graven naar voorbeelden van hoe pijnlijk een hoge inflatie kan zijn.
Pijnlijke woningkeuze
Gouverneur Hafize Gaye Erkan van de Turkse centrale bank trok vorige week bij haar ouders in, omdat de hoge inflatie het onmogelijk voor haar maakte om een geschikte woning in Istanbul te vinden. Ondanks dat ze de beleidsrente sinds juni heeft verhoogd van 8,5% naar 40%, schommelt de Turkse inflatie nog altijd rond de 60%. In Argentinië is dat zelfs ruim 160%. De onlangs aangetreden president Javier Milei heeft al harde maatregelen aangekondigd om de Argentijnse economie weer grond onder de voeten te geven. Zo'n vaart zal het in de westerse wereld niet lopen, maar inflatie zou in 2024 zomaar een comeback kunnen maken. In mijn volgende column laat ik zien hoe dat in het nieuwe jaar doorwerkt op valutamarkten.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
