Nu er geen officiële statistieken uit de VS komen vanwege de 'shutdown', ben ik eens in een paar cijfers gedoken waarvan ik vermoedde dat die een interessant perspectief zouden opleveren. Als automobilist die zijn eigen benzine betaalt en daarnaast als econoom die de olieprijs en de dollar volgt, verbaas ik mij er al een paar maanden over dat de benzineprijs in ons land niet daalt.
De eerste grafiek van vandaag laat zien dat de benzineprijs de ontwikkeling van de olieprijs, omgerekend naar euro, redelijk goed volgt. Maar de laatste maanden divergeren de reeksen. De olieprijs in euro daalt, maar de benzineprijs stijgt. Een ongebruikelijk fenomeen. Met mijn timmermansoog zeg ik dat de benzineprijs een dubbeltje lager zou moeten zijn. Op de inflatie scheelt dat, pak hem beet, een tiende procent.
Het is mij niet direct duidelijk wat hier aan de hand is. Als ik iets niet weet over energiemarkten, bel ik mijn oud-collega Hans van Cleef, tegenwoordig directeur van onderzoeksbureau EqoLibrium. Hij weet alles van deze materie. Maar in dit geval kwamen we er samen toch niet helemaal uit. Ik opperde dat de raffinagekosten misschien waren gestegen, maar die suggestie wees hij van de hand omdat de raffinagekosten per liter bijna verwaarloosbaar zijn. Ook de suggestie dat de benzinemaatschappijen verkeerd hebben gezeten met hun valuta-afdekking, wezen we af. Dat kan voor een enkel bedrijf gelden, maar toch niet voor alle bedrijven. Als laatste suggereerde Hans dat er wellicht gewoon krapte is op de benzinemarkt door het wegvallen van Rusland. Dat zal het dan wellicht zijn. Enfin, ik blijf hoopvol dat onze benzineprijs binnen afzienbare tijd toch wat daalt.
AI en de Taiwanese export
Er wordt veel gesproken over kunstmatige intelligentie. Gaat AI de wereld ingrijpend veranderen en zo ja, wanneer en hoe; wie gaan daarvan profiteren en ten koste van wie? Aandelenbeurzen lopen erop vooruit. De waarderingen van bedrijven die van AI profiteren of in de toekomst mogelijk zullen profiteren, worden opgestuwd. Bedrijven die in de perceptie van beleggers door AI juist gaan verliezen, zien hun aandelen onder druk komen. Rest wel de vraag wat er nou feitelijk gebeurt. Nou, best wel veel, lijkt het.
De exportorders van Taiwan lagen in september ruim 30% hoger dan een jaar eerder. Het exportpakket van Taiwan wordt gedomineerd door producten uit de informatie- en communicatietechnologie, dus ik zie dit als een teken dat de investeringen in AI een hoge vlucht nemen. De landen in de regio waren het meest enthousiast. Vanuit ASEAN-landen werd voor ruim 57% meer aan orders geplaatst dan een jaar eerder. Ondanks de importheffingen van Trump bestelden de Amerikanen voor ruim 40% meer uit Taiwan. Wij, Europeanen, doen het wat rustiger aan met een plus van bijna 17%.
Ik volg ook al enige tijd de investeringen die in de VS gedaan worden in de bouw van data centers. Dat groeit stevig zoals het volgende plaatje laat zien. Ik vind het lastig vergelijkbare cijfers voor Europa te vinden, maar ik weet wel dat er in ieder geval in Nederland behoorlijke weerstand is tegen de bouw van deze energie slurpende, weinig banen opleverende blokkendozen die het landschap ontsieren. En als je dan naar de Taiwanese cijfers kijkt, bekruipt je toch de vraag of we in Europa, met onze ambities op het gebied van strategische autonomie erg handig bezig zijn.
Een ontwikkeling die ik ook al enige tijd met grote interesse, verbazing en zorg aanschouw, is de onstuitbare opmars van de Chinese automobielbedrijven. Terwijl de Europese autosector onder druk staat, explodeert de Chinese export van auto's. Even afgerond produceren de Chinezen momenteel zo'n 30 miljoen auto's per jaar, ongeveer een derde van het mondiale totaal. De laatste jaren is, zoals het volgende plaatje laat zien, een steeds groter deel van de Chinese productie geëxporteerd. Dat is echt spectaculair. In 2021 was de uitvoer ruim 4% van de totale productie, dit jaar zo'n 22%. Je vraagt je af hoe lang dat door kan gaan en of dat niet zal leiden tot verdere beschermende maatregelen in allerlei landen.
Ondanks die groei van de auto-export viel de groei van het Chinese bbp in het derde kwartaal terug. Was de omvang van de economie in het tweede kwartaal nog 5,2% hoger dan een jaar eerder, in het derde kwartaal was het 4,8%. De groei van de industriële productie versnelde in september juist. Na een plus van 5,2% jaar-op-jaar in augustus staat nu +6,5% voor september in de boeken. Het lijkt erop dat de particuliere consumptie de zwakke plek blijft. De detailhandelsomzetten lagen in september 3,0% boven het niveau vorig jaar. In augustus was dat nog 3,4%. Maar voor een land met een groeiambitie van zo'n 5% die bovendien wenst over te schakelen naar de binnenlandse vraag als belangrijkste groeimotor is dat veel te karig.
In ons eigen land verbeterde het consumentenvertrouwen zoals het CBS dat meet. In oktober werd de hoogste stand van dit jaar bereikt: -27 tegen -32 in september. Het lijkt er toch op dat de conjunctuur probeert wat omhoog te klimmen.
Datzelfde is te zien bij de voorlopige inkoopmanagersindices in de paar EU-landen waarvoor deze cijfers vandaag gepubliceerd zijn. Voor de eurozone als geheel steeg de inkoopmanagersindex voor de industrie en de dienstensector samen van 51,2 in september naar 52,2 in oktober. Dat kwam vooral door toenemend vertrouwen in de dienstensector. De index had nog hoger gelegen als het vertrouwen van Franse inkoopmanagers niet was gedaald. Dat laatste hangt ongetwijfeld samen met de politieke situatie in Frankrijk.
Afsluitend
Onze benzineprijs ligt hoger dan ik zou verwachten op basis van de olieprijs en de wisselkoers van de euro tegen de dollar. Er is altijd hoop…
Er wordt wereldwijd stevig in AI geïnvesteerd. Dat kun je onder andere zien aan de ontwikkeling van de Taiwanese export. Hoewel de data waarschijnlijk geen harde conclusie toelaten, lijkt het erop dat Europa hierbij achteraan hobbelt. Het zal een keer niet…
De Chinese economische groei valt terug, maar hun export van auto's explodeert. Waar moet dat heen?
De Europese conjunctuur lijkt op korte termijn wat aan te trekken. Veel zicht op de Amerikaanse conjunctuur hebben we niet vanwege de 'shutdown'. Komende week vergadert de Fed over de rente. Die gaan een beslissing nemen met een blinddoek voor. Interessant…
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
