De BDS beweging, Boycott, Divest and Sanctions, wint aan stoom nu de oorlog tussen Israël en Hamas ruim een maand bezig is. Zo worden in Jordanië en Egypte vestigingen van Starbucks en McDonald's geboycot.
Waar BDS in eerste instantie een westerse beweging was, wint deze nu ook aan populariteit in het Midden-Oosten. Daar worden ketens als Starbucks en McDonalds geboycot omdat ze zich achter het Israëlische optreden zouden hebben geschaard. Volgens de Arabische nieuwswebsite New Arab zouden McDonald's-vestigingen in Caïro uitgestorven zijn en France24 meldt dat de Starbuckszaken en McDonald's-vestigingen in Amman, de hoofdstad van Jordanië ook leeg zijn. Al Jazeera meldt dat ook in Indonesië vestigingen van Starbucks en McDonald's geboycot worden.
Reden voor de boycots is het direct of indirect uitspreken van steun voor het Israëlische beleid. Zo deelde McDonalds maaltijden uit aan aan Israëlische soldaten en klaagde Starbucks de eigen werknemersbond aan nadat die in een verwijderde post op X steun had gegeven.
In Qatar moesten een Amerikaans café en een Britse banketbakkerij de deuren sluiten nadat gebruikers op sociale media zeiden dat de eigenaren Israël ondersteunden. Tot slot wordt de boycot ook in Marokko populair.
Daar worden de schijnwerpers vooral gericht op Carrefour. Dat bedrijf ging vorig jaar de samenwerking aan met Electra Consumer Products, dat actief is de (volgens de Verenigde Naties) illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever en daarmee een nieuw doelwit werd van de BDS-beweging.
Inmiddels lijkt de Starbucks boycot zich ook uit te spreiden naar westerse landen. Op een video van AJ+ (Het online kanaal van Al Jazeera) zijn beelden te zien van boycots in Washington DC en Australië. Op sociale media spreken medewerkers van de koffieketen zich uit tegen hun werkgever. Een werknemer deelt op TikTok recepten van bekende drankjes zodat Starbucksfans deze thuis kunnen maken.
Beweging
Door de Boycotts krijgt de in 2005 gestarte BDs-beweging opnieuw de wind in de zeilen. Destijds riepen ruim 170 Palestijnse maatschappelijke organisatie op tot het boycots, desinvesteren en sancties op bedrijven en organisaties die op een of andere manier bijdragen aan de decennialange bezetting. Op de lijst staan van oorsprong Israëlische bedrijven als SodaStream en Sabra en westerse bedrijven als HP, Puma, Axa en Siemens. Die volgens de organisatie bijdragen aan de Israëlische bezetting. Ook het van oorsprong Franse Carrefour wordt door de organisatie geboycot.
McDonalds en Starbucks ontbreken op deze lijst. Dit omdat er een lijst te maken is van honderden bedrijven die actief zijn in Israël en daarmee indirect bijdragen aan de bezetting van Palestijnse gebieden, al is het alleen maar door belasting te betalen. Vandaar dat de officiële organisatie achter het boycotprotest er deze kleinere lijst op nahoudt.
Donatie
De Egyptische tak van McDonalds heeft als goedmaker een miljoenendonaties gedaan aan humanitaire organisaties in Gaza. Klanten worden de winkel ingelokt met kortingen en een vanille-ijsje dat nog maar de helft van de prijs kost.
Lokale bedrijven profiteren van de boycot. Spiro Spathis, het oudste frisrank bedrijf van Egypte, ziet de populariteit groeien nu klanten Pepsi en 7Up vermijden. De omzet van het bedrijf groeide plots met 350% en het management ontving naar eigen zeggen 15.000 sollicitaties voor een baan, daarmee is het noodlijdende bedrijf van de ondergang gered.
Geschiedenis
Waar de BDS-beweging inspiratie haalt uit de boycots die bijdroegen aan het einde van apartheid in Zuid-Afrika kent het Midden-Oosten een lange eigen geschiedenis van boycots. Zo handhaafde de Arabische liga tussen 1968 en 1991 een boycot tegen Coca-Cola omdat het bedrijf actief was in Israël. Na de Amerikaanse invasie in Irak zorgde een boycot bij veel multinationals voor financiële moeilijkheden.
In de westerse wereld is er veel kritiek op de BDS-beweging die volgens critici antisemitisch zou zijn. Zo gaf het Duitse parlement de organisatie de stempel antisemitisch. Een vaak voorkomende kritiek is dat de organisatie het bestaansrecht van Israël aanvalt en daarmee antisemitisme aanwakkert. De organisatie zelf vindt dat tegenstanders bewust de scheidslijnen tussen antizionisme en antisemitisme vervagen. De organisatie wordt gesteund door Zuid-Afrika en verschillende grote Europese vakbonden.
