Bezoekers van de door PLMA georganiseerde 'World of Private Label', de grootste private label beurs van Europa, die afgelopen dinsdag en woensdag (23 en 24 mei) plaatsvond in de Amsterdamse RAI, struikelden op de beursvloer over de vegetarische en veganistische producten. Daarnaast speelden kant-en-klaar maaltijden en 'gezonde' snacks een hoofdrol op het evenement.
Want ondanks de problemen bij Beyond Meat en het Britse Heck, dalende volumes in de VS, de stagnatie op de Europese kernmarkten en Nestlé dat zich met Garden Gourmet terugtrekt uit de supermarktschappen, is de plantaardige markt springlevend. Zo kondigde de Nederlandse Bobeldijk Food Group, dat producten verkoopt onder de naam Vegafit, een champignonsteak aan. Ook was er kaas en popcorn op basis van bloemkool.
Het valt op dat bedrijven met zowel een dierlijk als plantaardig aanbod tijdens de beurs vooral hun plantaardige aanbod in het zonnetje zetten. Zo profileert botermaker Laban zich tijdens de PLMA vooral met zijn veganistische boter, die volgens het bedrijf de romigheid van roomboter evenaart. Bij private label zuivelaar Boermarke valt op dat de plantaardige kaas net iets meer aandacht krijgt dan de gewone Gouda. En dat geldt voor meer bedrijven op de beurs, plantaardige producten lijken de onderscheidende factor te worden. De aanbieders verdringen elkaar dan ook om een eventuele shake-out te overleven. Niet ieder bedrijf dat te bewonderen was op de PLMA zal een blijver zijn, zeker niet op de drukke plantaardige markt.
Duitsland kent stille vleesvervangerindustrie
Wat ook in het oog springt is dat Nederlandse bedrijven in de vleessector minstens net zo enthousiast zijn over hun plantaardige assortiment als over hun slavinken en speklappen. Wie bij van Loon, Vion of Zwanenberg de stand binnenstapt, wordt vol trots geleid naar de sectie met vleesalternatieven. Ook bij Group of Butchers, naar eigen zeggen echte vleesfanaten, zijn ze bevlogen over de nieuwe groentesmeersels. Hoewel de vertegenwoordigers van de bedrijven nog altijd heel enthousiast zijn over hun vleessectie vertellen ze ook vol trots welke vegetarische producten het op hun borrels goed doen.
Ditzelfde enthousiasme is, ondanks de explosieve groei van vleesvervangers in Duitsland, bij Duitse spelers op de vleesmarkt ver te zoeken. De meeste Duitse bedrijven in de vleessector hebben inmiddels wel een aantal vleesvervangers in hun assortiment, maar op de beurs worden producten van plantaardige origine vaak nog in een hoekje weggestopt. Wie met het marketingpersoneel in gesprek gaat krijgt een duidelijke boodschap: vleesvervangers zijn een marginale markt en zullen dat altijd blijven. De dalende Duitse vleesconsumptie wordt daarentegen opgehangen aan de coronapandemie en inflatie. De structurele trend die zich al ruim vijf jaar aftekent, wordt niet erkend. De vleesconsumptie staat op het punt om weer naar het topniveau van 2017 terug te keren, zo vertellen de vertegenwoordigers.
De Duitse vleessector lijkt dus een graantje mee te pikken van de grotere vraag naar plantaardige producten, maar trots op hun producten zijn ze nog niet. Wellicht loopt in dit opzicht de Duitse markt nog wat achter op de Nederlandse. Enkele jaren geleden namen Nederlandse vleesbedrijven nog een vergelijkbare positie in.
Kant- en klaar maaltijden en gezonde snacks
Een andere dominante trend, is een focus op gezondheid. Veel bedrijven zien een markt voor snacks die net iets gezonder zijn dan bijvoorbeeld chips of borrelnootjes. Hierbij moet worden gedacht aan ovensnacks gemaakt van groenten of chips gemaakt van peulvruchten. Het idee achter de producten is simpel. Hoewel de producten nog altijd veel zout en vet bevatten, krijgt de consument ook vezels en vitamines binnen. De aanwezigheid van gezonde snacks op de PLMA weerspiegelt een bredere trend in de voedselindustrie. Ook grote bedrijven als Kellogg's en Mondelēz maken van gezond snacken een belangrijke pijler.
Tenslotte hebben bijna alle grote foodbedrijven een prominente plek voor hun kant- en-klaar maaltijden. Ook bedrijven met een duidelijk gespecialiseerd profiel (zoals vlees, groente of peulvruchten) doen aan deze trend mee. Ondanks de hoge inflatie is kwaliteit leidend. Een veel genoemde trend is maaltijden met een korte houdbaarheid. Omdat de maaltijden niet meer geconserveerd hoeven worden, zijn geen storende zuren meer nodig. Bedrijven willen in dit segment vooral de concurrentie met thuisbezorging aangaan. Zo lang een maaltijd onder de €10 blijft, wordt de maaltijd gezien als een goedkoper alternatief.
