De zomerperiode op het Europese continent heeft in de regel een gunstige invloed op het aantal besmettingen met vogelgriep op commerciële bedrijven. Ook dit jaar was dat het geval. Nu de herfst haar intrede heeft gedaan, is het virus echter weer sneller dan verwacht terug. De afgelopen weken zijn er al weer een flink aantal besmettingen geweest op pluimveebedrijven in Noord-West Europa. Wat is de stand van zaken, en kan dit de markt voor pluimveevlees en eieren weer gaan beinvloeden?
In eigen land werden in oktober reeds drie bedrijven door vogelgriep getroffen. Begin oktober meldde de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit een besmetting op een bedrijf met ruim 70.000 vleeskuikenouderdieren in Drenthe. Afgelopen weken waren er besmettingen op een bedrijf met 160.000 opfok leghennen in Dodewaard en een bedrijf met 5.000 fazanten in Toldijk.
Ook in Polen en Duitsland grijpt virus om zich heen
Ook in andere landen verkeert de pluimveesector in de hoogste staat van paraatheid. Met name Duitsland telde afgelopen week veel besmettingen, zo blijkt uit informatie uit het Diergezondheids monitorings systeem van de Europsese Comissie (12 besmettingen in de week van 23 tot en met 29 oktober). De besmette bedrijven hielden vooral leghennen en kalkoenen. Het feit dat van het totale aantal besmettingen dit jaar (49) liefst 12 in de afgelopen week vielen, geeft de ernst van de situatie goed weer.
Ook Polen kampt na een rustige zomerperiode in de afgelopen maand met nieuwe vogelgriep besmettingen. Naast vogelgriep kampt het land ook met uitbraken van de Newcastle Disease. In totaal werden dit jaar tot het start van de herfst 85 pluimveebedrijven besmet met vogelgriep en 29 met de Necastle disease. Afgelopen week kwamen daar 3 vogelgriep en 4 Newcastle disease besmettingen bij.
Markt zeer onrustig
De invloed van vogelgriep op de sector is enorm. Naast het feit dat geruimde bedrijven geruime tijd niet kunnen produceren, leveren direct transportbeperkingen rondom besmette bedrijven ook voor andere pluimveehouders logistieke dilemma's op. Het maakt de markt onrustig en de eierprijzen zijn inmiddels gestegen tot grote hoogtes.
Ook partijen in de vleeskuikenketen zijn op hun hoede. Afgelopen voorjaar zag de sector het effect van de vele vogelgriepbesmettingen in Polen. Het aanbod was krap en de prijzen stegen tot historische hoogtes. Met de huidige reeks van besmettingen wordt gevreesd voor een gelijk scenario dit jaar.
Besmettingen vroeg in keten
Besmettingen op bedrijven voorop in de keten, zoals het vleeskuiken-ouderdieren bedrijf in Drenthe, raken de productiekolom voor een langere periode. Zo is het aanbod broedeieren in Europa het hele jaar al krap en trekken Oost-Europese landen stevig aan het beschikbare aanbod. Nieuwe besmettingen bij op vleeskuiken ouderdieren en opfok bedrijven kunnen het aanbod voor langere tijd verder beperken. Omdat de marktprijzen voor vleeskuikens zeer goed zijn, is ook de vraag tegelijkertijd groot.
Nederland telde volgens cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek in 2024 zo'n 4,5 miljoen vleeskuikenouderdieren op ongeveer 150 bedrijven. Door de steeds sterkere concentratie van de productie op steeds minder bedrijven is de kwetsbaarheid van de keten bij calamiteiten toegenomen. Mochten door bijvoorbeeld vogelgriep een handvol bedrijven tijdelijk uit productie zijn, heeft dit direct een significantie impact op de productiecapaciteit in de vleespluimveekolom.
