De markt voor plantaardige oliën laat een verdeeld beeld zien. Terwijl soja- en koolzaadolie onder druk staan door ruime beschikbaarheid en terughoudende vraag, krijgt palmolie steun van lagere productie dit seizoen en mogelijk extra vraag voor biodiesel. Zonnebloemolie houdt wat dat betreft beter stand.
De sojamarkt blijft worstelen met een ruim aanbod. In China verkocht staatsbedrijf Sinograin tijdens de derde veiling van deze maand slechts 33% van het aangeboden volume van 550.000 ton. Dat staat in schril contrast met de eerste veiling, waarin nog ruim driekwart werd afgenomen. De gemiddelde veilingprijs daalde verder naar 3.750 yuan per ton (circa €455). Daarmee wordt de beperkte kooplust onderstreept.
Handelaren schatten dat Sinograin 40 tot 45 miljoen ton soja in opslag heeft, goed voor circa vijf maanden verbruik. Dit dempt de behoefte om actief de markt op te gaan en zet indirect druk op sojaolie.
Ook internationaal blijft de markt zwak. Spelers op de CBoT hebben zorgen over de Chinese vraag naar soja uit de VS. Komende maanden wordt opnieuw een grote Braziliaanse oogst verwacht. Dat werkt door in de prijzen van sojaolie, die bovendien concurrentie ondervinden van palmolie.
Biodiesel biedt steun aan palmolie
Palmolie houdt zich relatief beter staande. De Malaysian Palm Oil Council (MPOC) verwacht dat de prijzen in januari bewegen tussen 3.800 en 4.100 ringgit per ton (circa €800 tot €860 per ton). De productie zit seizoensmatig in een dip, terwijl de vraag aantrekt richting het Chinees Nieuwjaar en Ramadan. Dat zorgt ervoor dat er wat wordt ingeteerd op de voorraden.
Daarnaast blijft biodiesel een structurele steunfactor. Indonesië is gestart met voor B50 biodiesel, een mengsel met 50% plantaardige olie in het geval van Indonesië voornamelijk palmolie, met het oog op verplichte invoering in de tweede helft van 2026. In oktober steeg de Indonesische palmolie-export fors en daalden de voorraden, terwijl het binnenlands biodieselverbruik verder opliep. Wel waarschuwt MPOC dat zwakte op de energiemarkten en het ruime aanbod van andere plantaardige oliën een eventuele rally kunnen afremmen.
Koolzaad: druk door wegvallende export
Koolzaad- en koolzaadolieprijzen staan duidelijk onder druk. Op termijnmarkt in Canada zijn de contracten teruggezakt tot onder de 600 Canadese dollar per ton(circa €372 per ton). Het uitblijven van Chinese import door anti-dumpingheffingen drukt zwaar op de Canadese markt. Canada stelde namelijk paal en perk aan de import van Chinese elektrische auto's en als tegenreactie kwam Peking met beperkingen voor koolzaad en koolzaadolie. Hoewel de Canadese verwerking op volle toeren draait, blijven de exportvolumes achter bij vorig jaar. Dat vergroot de zorgen over oplopende eindvoorraden.
In Europa vertaalt dit zich in een ruime beschikbaarheid van raapschroot, dat momenteel het goedkoopste eiwitproduct is. De recordverwerking van raapzaad in de EU en extra aanvoer uit Canada drukken de prijzen, wat indirect ook de koolzaadoliemarkt dempt.
Premie voor kwaliteit
Zonnebloemolie beweegt meer zijwaarts. In India daalde de prijs licht, maar op maand- en jaarbasis ligt het niveau duidelijk hoger. De markt profiteert van een stabiele vraag en het feit dat zonnebloemolie zich deels in een ander segment bevindt dan soja- en palmolie.
Opvallend is dat in Noord-Amerika volgens sommige bronnen een premie wordt betaald voor zonnebloempitten met een hoog oliegehalte. Telers met zonnebloempitten met voldoende olie kunnen daardoor een behoorlijk plus op het saldo krijgen.
