De schappen in de Britse supermarkten blijven leeg. Eerst was er het tekort aan eieren, veroorzaakt door enerzijds de vogelgriep en anderzijds groeiende kosten voor kippenboeren. Nu is het Britse groente- en fruitschap leeg en roept de regering op om raap te eten in plaats van tomaat.
De Britse supermartketens Aldi, Asda, Lidl en Morissons hebben onder meer tomaten, komkommers en paprika's op rantsoen gezet. Bij die laatste supermarktketen mogen klanten slechts twee pakken tomaten, komkommers, sla en paprika's kopen. Bij Asda gaat het onder meer om drie exemplaren van broccoli, bloemkool, frambozen en slasoorten.
Energiecrisis
De lege schappen in de Britse supermarkten zijn het gevolg van een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Zo is er de lagere productie uit de Nederlandse en Britse kassen door de hogere energiekosten en gestegen kosten voor kunstmest. De hogere kosten van kasgroenten probeerden de Britse supermarkten op te vangen door meer voedsel te exporteren uit onder meer Spanje en Marokko.
Het merendeel van het Britse groente en fruit komt deze tijd van het jaar uit Spanje, Marokko, Tunesië en Egypte. Deze gewassen kregen echter te maken met ongewoon koud weer de afgelopen maand. Ook kregen de tomatenplanten te maken met gewasziekten.
Dat de situatie in Groot-Brittannië slechter lijkt dan in de rest van Europa, heeft onder meer te maken met de lagere productie van Britse boeren. De tomaten- en komkommeroogst bereikten het laagste niveau sinds de cijfers worden bijgehouden in 1985. Een koudegolf vlak voor kerst beschadigde ook gewassen zoals bloemkool, sla en wortelen.
Eieren
Ook is er nog steeds sprake van een eiertekort in het Verenigd Koninkrijk. De oorzaak van dit tekort zijn de vogelgriep en de stijgende kosten voor kippenboeren doordat voedselprijzen als gevolg van de oorlog in Oekraïne omhoog zijn geschoten. Ook zijn de energiekosten voor Britse boeren gestegen als gevolg van een ophokplicht, die de verspreiding van de vogelgriep moet voorkomen.
Het Britse eiertekort speelt al sinds november vorig jaar en er lijkt voorlopig nog geen einde aan te komen. Volgens de Britse National Farmers Union (NFU) daalde de eierproductie naar het laagste niveau in negen jaar tijd en eierinpakkers pakten in 2022 bijna 1 miljard minder eieren in dan in 2019.
In aanloop naar Vastenavond (21 februari 2023), in het Verenigd Koninkrijk bekend als Pancake Day, waarschuwden Britse supermarkten hun klanten dat ze rekening moesten houden met tekorten en mogelijk plantaardige pannenkoeken moesten maken. Op Vastenavond in 2022 werden er 40% meer eieren gekocht dan op een gemiddelde dag. Door de tekorten kijken Britse supermarkten ook over de grens voor de aankoop van eieren. Supermarktketen Sainsbury's importeert sinds eind vorig jaar eieren uit Italië.
Brexit
Het Britse vertrek uit de Europese Unie is niet de oorzaak van de problemen, daar zijn de meeste boeren en leveranciers het over eens. Echter zijn velen het er over eens dat de Brexit en de pandemie gezorgd hebben voor hogere kosten voor boeren, onder meer doordat zij genoodzaakt zijn een hoger salaris te betalen door een tekort aan arbeidskrachten.
Importeurs wijzen naar de extra kosten en bureaucratie als gevolg van de Brexit als oorzaak voor de problemen en de reden dat producten maar moeilijk het Verenigd Koninkrijk bereiken. Hogere kosten en de papierwinkel als gevolg van de Brexit zorgt ook voor vertraging aan de grens wat een probleem is als het gaat om verse producten.
Ook de Spaanse regering zegt dat het groente- en fruittekort niet veroorzaakt wordt door de Brexit, maar door de koude temperaturen in Zuid-Spanje. Tegen de Financial Times zegt Luis Planas, de Spaanse minister van Landbouw dat de tekorten de uitzondering zijn, niet de regel.
Oplossing
De NFU wil graag meer steun voor energie-afhankelijke Britse Boeren. De organisatie heeft kritiek op de regering die grote botanische kassen wel energiesteun gaf, maar boeren met kassen niet. Mark Spencer, de minister van Landbouw, meldde dat het ministerie van Financiën kijkt naar de steun.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
