Kan de gemiddelde prijs voor containervervoer over zee terugkeren naar het niveau van voor de coronapandemie? Dat een vraag waar veel bedrijven in de voedingsmiddelensector een antwoord op willen hebben. Theo Notteboom, hoogleraar haveneconomie in België, denkt van niet. Dat zei hij afgelopen week tijdens het Havendebat van Nieuwsblad Transport.
De oceaantarieven bevinden zich op ongekende hoogte. De World Container Index van Drewry kwam donderdag 16 december uit op $9.292 per 40 voets container, wat iets hoger is dan een week eerder. De prijs ligt daarmee ook 169% boven het niveau van vorig jaar. De hoogste prijs wordt betaald voor transport van Shanghai naar Rotterdam; het gaat om een bedrag van $13.609 per container. En hoewel de belangrijkste handelsroutes deze week grotendeels stabiel bleven in prijs, wordt angstvallig naar komende periode gekeken. Zo zijn de uitbraken van het coronavirus in de Aziatische landen nog verre van onder controle. Verdere verspreiding kan leiden tot sluitingen van havens, net zoals afgelopen zomer.
'Oude niveau is verleden tijd'
De grote vraag onder bedrijven is natuurlijk of én wanneer de tarieven terugkeren naar het niveau van voor de coronacrisis. De Belgische hoogleraar haveneconomie Theo Notteboom brengt slecht nieuws. Volgens hem gebeurt dat niet meer. Zo zei hij op het Havendebat van Nieuwsblad Transport. "Rederijen nemen de wetenschap dat verladers bereid zijn hoge tarieven te betalen, komende jaren mee in hun prijsstelling. Rederijen beheersen het spelletje van capaciteitsbeheersing inmiddels zeer goed." De zogenaamde block exemption helpt ook niet. "Die richtlijn staat containerlijnen toe om via drie grote allianties capaciteitsafspraken te maken." In het Havendebat kwam duidelijk ter sprake dat er een einde moet komen aan die vrijstelling.
Niet alleen Notteboom verwacht dat de containertarieven op een hoog niveau blijven staan, ook Rogier Spoel van Evofenedex spreekt die verwachting in het debat uit. "De tarieven zijn door het dak gegaan, omdat verladers niet het risico kunnen lopen dat fabrieken bij gebrek aan toelevering stilvallen." Anderen verwachten dat normalisatie wel mogelijk is, maar pas tegen kerst volgend jaar, als de coronapandemie enigszins onder controle komt. Dat is dus verder weg dan waar analisten van bijvoorbeeld ING en ABN Amro vanuit zijn gegaan. "Er is een reden dat er geen grens zit aan de prijs die verladers bereid zijn te betalen. Er is maar één ding duurder: dat je je spullen helemaal niet krijgt en dat de fabriek stilvalt", aldus Albert Jan Swart van de laatstgenoemde bank.
Een veelgenoemde oplossing is efficiënter gebruikmaken van de inlandterminals. Daar is volgens de deelnemers aan het debat nog veel capaciteit beschikbaar. Ontvangers zouden hun containers dan in Venlo of Zwolle kunnen ophalen. Zo wordt ruimte gecreëerd op de deepsea-terminals. "Dat is hard nodig, want er zijn nu terminals die geen lege containers of binnenvaart meer toelaten. Dat brengt de export telkens weer in de problemen", aldus Notteboom.
