Een grotere Australische oogst, meer tonnen dan gedacht in Canada, druk uit Zuid-Amerika door een grote soja-oogst en verminderde interesse bij bio-ethanolproducenten. Al deze factoren drukken op de prijsvorming van koolzaad, zowel op de termijnmarkten als fysiek.
Omschakeling naar het contract voor januarilevering – op de Matif in Parijs – zorgde ervoor dat de Europese termijnprijs stabiel hoger noteerde. Die positie is half december wel behoorlijk afgekalfd. Een ton koolzaad leverde 3,42% in en noteerde vrijdag 15 december €431 per ton. Dat is de laagste prijs sinds 30 oktober.
Grotere oogst in Canada
Verschillende factoren drukken op de prijs van koolzaad, die hierdoor meer terrein moet prijsgeven. Dat heeft uiteraard ook weer invloed op de prijs van koolzaadolie, die eveneens lager noteert. Statistics Canada, de Canadese CBS, pluste in hun laatste berichtgeving de opbrengsten van koolzaad in het land. Voor oogstjaar 2023 komen die nu uit op 18,3 miljoen ton. Dat is 2% minder dan een jaar eerder, maar wel een miljoen ton meer dan deze herfst werd ingeschat.
In Australië is de oogst van het zwarte zaad in volle gang. De oogst is er vroeg van start gegaan en verloopt vlot. Abares, het Australische bureau voor landbouw en economie, raamt de totale oogstomvang op 5,5 miljoen ton, waar dat eerder nog 5,2 miljoen ton was. Daarmee blijft de totale oogst nog wel iets onder het niveau van vorig jaar.
Druk van andere markten
Ook de oogst van sojabonen in Zuid-Amerika is van invloed op de prijsvorming van koolzaad. Ondanks droogte in Brazilië wordt nog altijd een recordvolume aan soja verwacht. Neerslag in Argentinië zorgde ervoor dat ook daar groene cijfers worden geschreven. In het laatste Wasde-rapport raamt het Amerikaans landbouwministerie de Braziliaanse oogst op 161 miljoen ton (-2 miljoen ton). Dit tezamen met lagere ruwe olieprijzen en goedkopere palmolie voeren de druk allemaal op voor raapzaad.
Vanuit de biobrandstofproducenten is een verminderde vraag merkbaar naar koolzaadolie. De marges zijn te klein – zo zeggen verwerkers – waardoor ze voor alternatieven kiezen. Insiders verwachten dat kopers van biobrandstoffen pas begin volgend jaar weer naar het product willen kijken, na de kerst- en nieuwjaarsperiode. Eerdere verwachtingen dat een toenemende vraag naar biobrandstoffen ging ontstaan vanwege aanscherpende milieueisen in 2024 hebben nog niet plaatsgevonden. Dat maakt fabrieken onzeker over het komend jaar.
Dalende prijzen
Een bovengemiddeld grote soja-oogst in Zuid-Amerika blijft de druk op de markt voor plantaardige oliën hoog houden. Ook in het begin van volgend jaar. Daarmee wordt de trend aangehouden die deze herfst en winter is ingezet. In de VS daalde de sojaolieprijs op de CBoT met 18,4% tussen 1 september en 7 december. De prijs van ruwe daalde eveneens met zo'n percentage. De sojaolieprijs wordt veelal als maatstaf aangehouden voor de prijsvorming van sojaolie.
