Agrarische grondstoffen voor de foodbusiness, zoals tarwe en soja, zijn de afgelopen maanden duurder geworden, waarbij prijzen op de hoogste niveaus komen in 10 jaar tijd. Willem Middelkoop, grondstoffenexpert en gelouterd belegger in grondstoffen, analyseert de tendensen en schetst de gevolgen zijn voor Nederland.
U plaatste onderstaande Tweet. Waarom vreest u voor inflatie?
"Een prijsstijging van de agrarische grondstoffen, zoals weergegeven in de Bloomberg Agri Spot Index, is onderdeel van een bredere trend die gaande is op de grondstoffenmarkten. Metalen, olie en andere grondstoffen zijn dit jaar al flink in prijs gestegen. Het duurder worden van grondstoffen is een indicator van een op handen zijnde mondiale inflatiegolf. Inflatie heeft een negatieve invloed op de koopkracht een daarmee op de economische groei. Het verleden leert dat als een inflatiegolf eenmaal is ingezet deze vaak langere tijd aanhoudt."
Gaan we dat ook in Nederland merken?
"Ja, de inflatie heeft ook voor ons gevolgen. Voor de Nederlandse consument speelt voedselinflatie maar een relatief beperkte rol. Levensmiddelen zijn vaak maar een klein onderdeel van de totale uitgaven. Maar we zien over een heel breed front de prijzen stijgen, waardoor ook de energie- en transportkosten voor velen oplopen."
Wat voor impact hebben bijvoorbeeld de hogere graanprijzen voor Nederland?
"Internationaal wordt vooral naar maïs, soja en tarwe gekeken. Die gewassen spelen maar een kleine rol in de Nederlandse landbouw. Aardappelen en uien zijn veel belangrijker. De markten voor aardappelen of uien zijn min of meer gemanipuleerde markten. Er zijn in vergelijking met de grote grondstoffenmarkten maar een beperkt aantal spelers actief, waarbij de macht ongelijk verdeeld is. Grote retailers bepalen min of meer wat er wordt betaald. Boeren hebben moeite om iets aan hun producten te verdienen terwijl supermarkten recordwinsten maken."
In jaren met hoge graanprijzen, zoals 2008 en 2010, was ook de olie duur, richting of boven $100 per vat. Waarom blijft de olieprijs nu achter?
Dat zou ik niet zo zeggen. Ruim een jaar geleden zaten de opslagfaciliteiten vol en hadden we even een negatieve olieprijs. Er moest geld worden betaald om olie te kunnen leveren. Als je daarnaar kijkt hebben we al een enorme prijssprong achter de rug om op de circa $70 per vat van nu te komen. Procentueel is die laatste stap van $70 naar $100 per vat relatief klein. Als de mondiale economie zich herstelt zoals nu verwacht wordt, durf ik best te stellen dat we binnen 12 maanden de $100 dollar weer aantikken."
"In de oliemarkt speelt overigens nog iets anders. We hebben het al jaren over de peak oil supply, het moment dat de maximale olieproductie wordt bereikt en waarna de productie alleen maar lager wordt. Maar de energietransitie is in volle gang. De elektrificatie van de logistiek begint echt vorm te krijgen. Het transport is goed voor ongeveer de helft van de mondiale olievraag en de industrie voor de andere helft. Met elektrificatie op komst, kunnen we voor de oliemarkt daarom beter kijken naar de peak oil demand."
Welke rol spelen speculanten en beleggers in de huidige grondstoffenrally?
"Overheden pompen al langere tijd grote hoeveelheden geld in de markt. Sinds het uitbreken van de coronacrisis is dat nog meer geworden met steunprogramma's om de economie draaiende te houden. Dat geld moet ergens heen. Dat kunnen obligaties of aandelen zijn, maar ook grondstoffen. Grondstoffen leveren alleen geen dividend of rente op. Speculanten gaan dus vooral de ondergewaardeerde grondstoffen kopen, waarvan ze verwachten dat de prijs gaat stijgen om rendement op de investering te maken."
