De escalatie van de luchtoorlog tussen Iran en Israël, waarbij ook de Iraanse olie- en gasfaciliteiten doelwit zijn, heeft de olieprijs flink opgedreven. De wereld kijkt nu naar welke stappen de Amerikaanse president Donald Trump gaat zetten. CEO's van grote oliemaatschappijen waarschuwen voor serieuze gevolgen voor de aanvoer en prijzen van olie.
Olie blijft in prijs toenemen, waar vorige week donderdag 12 juni (voor de aanval van Israël op Iran) een vat Brent-olie $69,36 kostte, is dat op moment van schrijven (woensdagmiddag 18 juni) al de hele dag opgelopen tot $77,21. Dat is een stijging van 11,3%. Dit is het hoogste punt sinds 28 januari toen ruwe Brent-olie $77,49 per vat deed. Het Trump-effect, de keldering van de olieprijs nadat de Amerikaanse president op 1 april hoge importtarieven bekendmaakte - is ondertussen helemaal tenietgedaan. Nog steeds zijn de dreigende importheffingen en de economie van de VS en China factoren die op de olieprijs drukken, net als de grotere productie van de OPEC+-landen, maar deze worden momenteel overschaduwd door de situatie in het Midden-Oosten.
Terwijl de VS (niet bijster succesvol) probeerde om tot een nucleaire deal te komen met Iran, is Israël vrijdag overgegaan op het bombarderen van nucleaire doelen. De escalatie die dat heeft opgeleverd, met raketaanvallen over en weer, heeft een stuwende werking op de olieprijs. Ook een gasfabriek en een oliedepot en -raffinaderij zijn geraakt.
De VS was fel gekant tegen aanvallen op gas- en oliefaciliteiten. Trump zit namelijk niet te wachten op stijgende olieprijzen. Ondanks de Amerikaanse en Europese sancties vindt Iraanse olie namelijk nog wel zijn weg naar de wereldmarkt, vooral richting China. De Iraanse gas- en olie-infrastructuur is vooralsnog grotendeels gespaard gebleven.
De CEO's van TotalEnergies, Shell en EnQuest waarschuwen bij het Amerikaanse CNBC dat aanvallen op belangrijke energie-infrastructuur serieuze gevolgen kunnen hebben op de wereldwijde aanvoer van olie en daarmee de prijzen. Het worstcasescenario is dat Iran de Straat van Hormuz blokkeert, een belangrijke vaarroute voor grote olietankers. De ogen zijn er nu op gericht of Amerika zich in de oorlog gaat inmengen.
Diesel
Diesel klimt in het kielzog van olie op van €120,57 per 100 liter (vanaf 4.000 liter) op donderdag 12 juni naar €127,52 op woensdag 18 juni.
Gas
De gasprijs is opgelopen naar €39,999 per MWh op termijnmarkt TFF op moment van schrijven (woensdagmiddag 18 juni). Vorige week donderdag was dat €36,177 per MWH was. Grotere vraag naar airco door het warme weer kan daar een rol bij spelen. De Nederlandse gasvoorraad is voor 42,4% gevuld volgens gegevens van Gas Infrastructure Europe (GIE). De Europese doelstelling die voor Nederland geldt van 47% op 1 juli lijkt daarmee binnen bereik te liggen. EU-breed is al 54,1% van de gasopslagen gevuld.
Stroom
Ook de elektriciteitsprijzen waren de afgelopen week vrij hoog. Op de spotmarkt Epex Spot day ahead kostte stroom de afgelopen drie dagen meer dan €80 per MWh en het laagste daggemiddelde was nog steeds €55,78 per MWH op zaterdag 14 juni.