Oekraïense kipgigant krijgt steun ontwikkelingsbanken

In hun eigen woorden is MHP een 'essentiële schakel in de wereldwijde voedselproductie'. Helemaal overdreven is het niet, want het bedrijf is de grootste kipslachterij van Europa en de nummer 7 van de wereld. Het bedrijf telde 28.788 medewerkers eind 2023. Al is dat cijfer wat geflatteerd, aangezien 2.380 werknemers zijn opgeroepen in de oorlog. Daarnaast slacht MHP de kippen van ruim vijfhonderd pluimveebedrijven in Oekraïne, zo is te lezen in het jaarverslag. In totaal produceerde het bedrijf 718.644 ton pluimveevlees. Dat is een stijging van 3% ten opzichte van 2024. Dat jaar ervoor werd 697.071 ton geproduceerd.

Sinds de start van de oorlog is het bedrijf behoorlijk controversieel gebleken. De Europese pluimveesector en organisaties die een vegetarische levensstijl promoten beschuldigen het bedrijf van valse concurrentie, aangezien de Oekraïense standaarden voor dierenwelzijn en milieu lager zijn. Overigens is het bedrijf niet alleen actief in de productie van pluimveevlees. Ruim de helft van de omzet (54%) haalde het bedrijf uit pluimveeactiviteiten. 20% komt van de productie van plantaardige oliën. Daarnaast is het bedrijf ook een relatief kleine speler in tarwe.

Bedrijfsresultaten verbeteren
Tot nu zet de groei van het bedrijf ondanks de oorlog in Oekraïne onverminderd door. In 2021 boekte het bedrijf een omzet van $2,37 miljoen. Sinds dat jaar steeg de omzet met 27,4%. De omzet van MHP nam in 2023 met 14% toe, van $2,64 miljard tot $3,02 miljard. In 2022, het jaar dat de oorlog uitbrak, steeg de omzet eveneens met 11%.

Niet alleen de omzet van het bedrijf was sterk, ook over het herstel van de Ebitda mag MHP niet klagen. In het jaar na de oorlog daalde de Ebitda van $648 miljoen tot $384. In 2023 steeg dit weer met 16% tot $445 miljoen. Vergelijken met 2021 lijkt dit resultaat nog wat magertjes, maar in de praktijk was het resultaat van 2021 uitzonderlijk sterk en blijkt het Ebitda van 2023 in lijn te liggen met de historische verwachtingen. In 2018 lag de Ebitda van $450 miljoen in lijn met het huidige. In 2020 was het resultaat van MHP zelfs zwakker dan in het eerste oorlogsjaar. Dat jaar boekte het bedrijf een resultaat van $340 miljoen.

Ondanks de goede cijfers keert het bedrijf net als in 2022 geen dividend uit over 2023. Gezien de oorlog wil het bedrijf liquiditeit aanhouden. Het bedrijf heeft ervoor gekozen om de extra winsten te gebruiken om de schulden af te lossen. In 2022 had het bedrijf een schuld van $1,24 miljard. In 2023 daalde die tot $1,1 miljard.

Export neemt structureel toe
De goede cijfers komen voor een deel door een toename van de export. De inkomsten uit de export namen toe van $1,6 miljard tot $1,8 miljard. Maar vooral in 2022 was de uitvoer een dominante factor. In dat jaar steeg de export met 26% van €1,265 miljoen tot €1,6 miljoen. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan de vrijhandel met de Europese Unie sinds juni 2022. Daarbij is vooral de export van pluimveevlees van belang. 57% van de export bestaat uit pluimveevlees. Daarnaast is de uitvoer van plantaardige olie met een aandeel van 33% dominant.

In relatieve termen is het verhaal wat genuanceerder. Het aandeel van de export nam sinds de oorlog fors toe, van 53% in 2021 tot 60% in 2023. Door een lagere binnenlandse vraag zag MHP zich gedwongen om zich meer op het buitenland te richten. Al is dit het bedrijf niet vreemd. Zo haalde bedrijf in 2018 al 60% van zijn omzet uit export. Opmerkelijk is dat het aandeel van de export in 2023 ondanks de oorlog met 1% terugliep. Dit is vooral het gevolg van een sterkere positie van het bedrijf binnen Oekraïne. Zo sloot MHP een deal met McDonald's om de Oekraïense filialen te bevoorraden. 

Ondertussen zat het bedrijf ook in het buitenland niet stil. In 2023 startte het bedrijf de levering van bereide kip aan Tesco in Oost-Europa. In het Verenigd Koninkrijk opende het een R&D-faciliteit om de banden in het land aan te halen. In de MENA-regio sloot het bedrijf een leveringscontact met KFC af voor de productie van meerdere producten, waaronder kipnuggets. Daarnaast zet MHP net als veel westerse bedrijven steeds meer in op convenience. Het bedrijf stelt zichzelf ten doel de Oekraïense marktleider te worden op het gebied van bereide voeding. Ook daarbij oriënteert het bedrijf zich vooral op het buitenland. De export van bereid vlees steeg met 37% terwijl de afzet in Oekraïne met 3% daalde.

Investeringsbanken
Ondanks de stevig groei van de laatste jaren is in het jaarverslag van MHP te lezen dat het bedrijf flink geld van verschillende internationale investeringsbanken heeft ontvangen. In 2023 en 2024 gaf het bedrijf voor $480 miljoen aan bonds uit aan onder meer de Amerikaanse Financiële Corporatie voor Internationale Ontwikkelingen (DFC), Internationale Financieringsorganisatie (IFC) en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD). Daarover ontvangen de organisaties een rente van 7,75%, zo schrijft directeur John Rich in zijn toelichting.

Van het bedrag is $400 miljoen bestemd voor risicomanagement. Een fors bedrag vergeleken met de kosten van de laatste twee jaar. Het bedrijf claimt daarnaast minder hinder van de oorlog te ondervinden. In 2022 schatte het bedrijf de kosten op $69 miljoen. In 2023 daalde de kosten tot $35 miljoen. Hierbij moet niet alleen gedacht worden aan extra transportkosten in verband met de militaire activiteiten in de Zwarte Zee. Ook bijvoorbeeld een vervijfvoudiging van de trainingskosten voor het personeel is, voor een deel aan de oorlog toe te schrijven, aangezien een aanzienlijk deel is opgeroepen voor militaire dienst. Daarnaast betaalt het bedrijf hun salaris door. $80 miljoen mag het bedrijf naar gelieven investeren.