Han de Jong

Nederlands ondernemersvertrouwen in de industrie sterker dan verwacht en de Duitse economie boekt een verrassend sterke groei in het derde kwartaal. Toch blijf ik een recessie verwachten. De ECB verhoogt de rente opnieuw en is nog niet klaar met renteverhogingen. Maar ook de centrale bank lijkt een draai te hebben gemaakt.

Al maanden verkondig ik dat we op een recessie afstevenen en ik ben niet de enige. Van ondernemers in mijn kennissenkring krijg ik het nodige tegengas. Het zijn ook niet bepaald gebruikelijke ontwikkelingen die we momenteel meemaken. De ‘echo’ van de pandemie galmt nog steeds na in de economie. Maar ook laten de renteontwikkelingen en de energieprijzen zich nadrukkelijk gelden.

Inflatie, inflatie, inflatie. De Amerikaanse inflatie is iets lager, de kerninflatie iets hoger en de meningen verdeeld. Brazilië als lichtend voorbeeld hoe inflatie te beteugelen en volgens volgens het IMF kunnen centrale banken de rente beter te veel verhogen dan te weinig. Ik hou mijn hart vast, u ook?

De makelaarsvereniging NVM meldt grootste huizenprijsdaling ooit gemeten in het derde kwartaal van dit jaar. De NEVI rapporteert een zeer sterke daling van het ondernemersvertrouwen. De CBS-maatstaf voor inflatie komt uit op 14,5% en de Duitse industrie blijft in zwaar weer. Met de economie gaat het inmiddels niet veel beter dan met Ajax.

Ver-schrik-ke-luk. Een dramatisch cijfer, anders kan je het niet noemen. Volgens de Europese HICP-maatstaf bedroeg de inflatie in ons land in september 17,1%. In augustus was het nog 13,6%. Uiteraard was het een record op deze maatstaf. En uiteraard was energie de grote boosdoener: +113,8% jaar-op-jaar, tegen 'slechts' 88,4% in augustus.

Het was me het weekje wel. Eerst sleutelt de regering een begroting voor volgend jaar in elkaar waarin volgens hun eigen zeggen zo’n €17 miljard (1,8% BBP) aan koopkrachtondersteuning zit. Vervolgens besluit men een dag voor Prinsjesdag ook nog tot een prijsplafond voor de energierekening van gezinnen tot een bepaald verbruik. Hoeveel dat kost weet niemand want het is volledig afhankelijk van het verschil tussen die garantieprijs en de marktprijs.

De werkloosheid in ons land is in augustus opnieuw toegenomen: 3,8%, tegen 3,6% in juli en een laagste stand van 3,2% in april. De grafiek laat zien dat de werkloosheid historisch nog altijd heel laag is. Daarbij moet gezegd worden dat de stijging van de werkloosheid van april tot en met juli volledig op het conto kon worden geschreven van een toename van het aantal mensen dat zich op de arbeidsmarkt aanbiedt. Het aantal werkenden nam in die maanden nog toe.

Waarom we graag een grote agrarische producent en exporteur willen zijn? Het lijkt mij nogal evident. Daar zijn we kennelijk uitzonderlijk goed in. Het is een belangrijk deel van ons verdienmodel.