Bamboe is lang niet meer alleen favoriet bij panda’s. In de strijd tegen de berg aan plastic die dagelijks gebruikt wordt, doet bamboe als milieuvriendelijk alternatief steeds vaker zijn intrede. Als wegwerpvork, tandenborstelsteel of zelfs als aardappelenzak. Maar hoe milieuvriendelijk is bamboe eigenlijk?
Bamboe stond lang te boek als milieuvriendelijk, tot de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) waarschuwde voor bamboe servies. "Bamboe-melamine serviesgoed is in opkomst vanwege de vermeende duurzaamheid. Hoewel het wordt verkocht als 'bamboe', zijn deze materialen vervaardigd uit melamine kunststof waaraan bamboevezels zijn toegevoegd. Bovendien geven ze stoffen als formaldehyde en melamine af die bij te hoge hoeveelheden schadelijk zijn voor de gezondheid", aldus de NVWA op haar site.
Melamine kunstof met bamboevezels
Volgens het Voedingscentrum bestaan de meeste borden, bekers en kommen die worden verkocht als 'bamboe' voor een groot deel uit melamine en er zijn bamboevezels aan toegevoegd. Er zijn uitzonderingen van producten die wel volledig uit bamboe bestaan. Je ziet hierbij heel duidelijk de houtstructuur. "Dit servies kun je wel veilig gebruiken. Ook bamboe snijplanken, spatels en lepels die volledig uit bamboe bestaan, kun je veilig gebruiken", aldus het Voedingcentrum. "Twijfel je of iets volledig van bamboe is gemaakt? Vraag het dan na bij de fabrikant."
Bamboe moet je dus niet mengen met melamine. Volgens Bio Futura dat milieuvriendelijke alternatieven biedt voor wegwerpservies, is dat ook een vorm van greenwashing. "Deze producten zijn toch al niet of nauwelijks recyclebaar en het is goed gebruik van onnodige en schadelijke stoffen en toevoegingen (formaldehyde en melamine) verder te beteugelen", stelt het bedrijf in een blog.
Bamboe an sich is volgens de onderneming wel degelijk duurzaam. "Bamboe producten en verpakkingen zonder behandeling, toevoeging of laminaat zijn talrijk en vormen een geweldige meerwaarde in ons dagelijks gebruik. Bamboe produceert tijdens de groei circa 30% tot 35% procent meer zuurstof dan andere planten en bomen en neemt tegelijkertijd gemiddeld 2 tot 2,5 maal zoveel CO2 op als hout. Dit is vooral te danken aan de snelle groei van bamboe. Tijdens het productieproces laat bamboe nagenoeg geen ongewenste bijproducten achter."
Naast bijvoorbeeld schalen en planken van bamboe voor langdurig gebruik, is er ook steeds meer wegwerpservies van bamboe. Wegwerpproducten zoals prikkers en vorken die helemaal uit bamboe zijn gemaakt (en bij het groen afval kunnen) en daarnaast is ook bamboe papier in opkomst. De binnenkant van deze bekers heeft wel een (bio)plastic voering.
'Volledig biologisch afbreekbaar'
"Bamboe is een volledig biologisch afbreekbaar materiaal, dat geldt voor zowel het bestek als verpakkingen uit bamboe papier", aldus Bio Futura. "Door het aanbrengen van een composteerbare coating, tegen vocht- en vet inwerking, op de bamboe papieren producten blijft deze eigenschap behouden. Ook is de bamboevezel vrij soepel en daarom is het papier van bamboe ook glad. Het bamboe papier ziet eruit als regulier papier. Het heeft dezelfde kwaliteit en is op dezelfde manier te gebruiken."
Bamboe duikt ook op in onverwachte hoek. De Spaanse aardappelendistributeur Patatas Lázaro heeft onlangs aangekondigd gebruik te gaan maken van volledig biologisch afbreekbare verpakking van papier en bamboe, bedrukt met inkt op waterbasis en met plantaardige lijm. De zak kan bij het oud papier. Duurzamer is natuurlijk om helemaal geen wegwerpmateriaal te gebruiken, maar als alternatief voor plastic biedt bamboe veel mogelijkheden.
