Shutterstock

Nieuws Grondstoffen

Producenten lopen risico's door klimaatverandering

9 April 2024 - Linda van Eekeres

Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven lopen risico door de effecten van klimaatverandering, stelt ABN Amro in een nieuw rapport. Zij doen er volgens de opstellers goed aan om een impactanalyse te maken om snel te kunnen schakelen mocht bijvoorbeeld een ingrediënt niet beschikbaar zijn.

Jaarlijks worden er door Nederlandse bedrijven wereldwijd voor meer dan €30 miljard aan agrarische producten, zoals palmolie, bananen en koffie, ingekocht. 30% tot 40% van deze producten komt uit landen buiten de Europese Unie, aldus de sectorspecialisten die het rapport hebben opgesteld. Belangrijke invoerlanden zijn: Brazilië voor onder meer vlees, groente, fruit en granen, Ivoorkust voor koffie, en Peru en Zuid-Afrika voor groente en fruit, zoals avocado en druiven.

De sectorspecialisten hebben aan de hand van invoerdata van het CBS en de klimaatkwetsbaarheid-index van het Notre Dame Global Adaptation Initiative onderzocht welke ingrediënten en producten voor de Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven kwetsbaar zijn voor klimaatverandering. Ook is in kaart gebracht van welke producten de leveringszekerheid extra kwetsbaar is, doordat ze uit een beperkt aantal landen komen.

Veel plantaardige oliën komen uit landen die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering, maar de handelsconcentratie van de veelgebruikte palmolie is laag. In Nederland wordt namelijk palmolie vanuit meerdere landen geïmporteerd. Omdat een beperkt aantal landen de meeste palmolie produceren, kan een misoogst in bijvoorbeeld Indonesië wel een grote invloed op de prijs uitoefenen, geeft ABN Amro aan. Kokosolie heeft wel een hoog concentratierisico. Nederland importeert dit vooral uit de Filipijnen en voor een klein deel uit Indonesië. 

Koffie onmisbaar voor meerderheid consumenten
Zowel koffie als cacao zijn gevoelig voor klimaatverandering, aldus het rapport. Ze komen ook uit een beperkt aantal landen en de omstandigheden waaronder deze gewassen groeien worden steeds uitdagender. Koffie blijkt uit een consumentenonderzoek bovendien het product dat mensen het minst kunnen missen. 60% kan niet zonder. Ter vergelijking: bij avocado's is dat slechts 4%. Bananen wordt door 28% en rijst door 23% als onmisbaar gezien. Chocolade blijkt voor 17% van levensbelang te zijn. Consumenten zullen producten die ze niet kunnen missen ook bij een hogere prijs blijven kopen, stellen de sectorspecialisten.

Voor ondernemers wordt het een grote uitdaging om de komende decennia flexibel en snel in te spelen op de gevolgen van klimaatverandering, aldus de sectorspecialisten. Om grip te krijgen kunnen bedrijven volgens hen een impactanalyse maken.

Inkopers spelen cruciale rol
Inkopers spelen volgens het rapport een cruciale rol in het waarborgen van de stabiliteit van de grondstoffenvoorziening. Zij kunnen onderzoeken of de ingrediënten bij andere leveranciers of uit andere landen zijn in te kopen, eventueel samen met andere leveranciers. Daarnaast kunnen zij kijken welke substituten beschikbaar zijn.

Ook kunnen inkopers volgens het rapport een rol spelen in het opzetten van langetermijnrelaties met leveranciers en investeringen in klimaatbestendige productiemethoden. De bank ziet ook rol weggelegd voor kunstmatige intelligentie door betere weersvoorspellingen te combineren met lokale eigenschappen van productie.

Volgens de sectorspecialisten moet er verder een discussie plaatsvinden tussen leveranciers en supermarkten over wanneer 'er sprake is van overmacht als producten niet beschikbaar zijn en wanneer is sprake van het niet robuust genoeg inregelen van productieketens'.

Transparante communiceren
De sectorspecialisten verwachten dat het door klimaatverandering vaker gaat voorkomen dat fabrikanten moeten communiceren over een andere receptuur, prijsverhoging of het niet kunnen leveren van producten. Het is een taak van de communicatieafdeling om daarover transparant te zijn naar afnemers en consumenten, stellen zij.

Down time minimaliseren
Als producten vaker niet leverbaar zijn, vraagt dat volgens het rapport ook 'om een groot aanpassingsvermogen van de productieafdeling'. Productielijnen moeten zo weinig mogelijk onderbenut worden, want dat kost geld. "Door de risico's goed in kaart te hebben, en bijvoorbeeld alternatieven voor bepaalde ingrediënten of routes klaar te hebben liggen, minimaliseert een bedrijf de down time", aldus het rapport.

Heeft u een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Linda van Eekeres

Linda is eindredacteur van Foodbusiness. Daarnaast schrijft zij artikelen, met de focus op logistiek, markttendensen en de invloed van politieke beslissingen op de voedingsmiddelenindustrie.

Bel met onze klantenservice 0320 - 343 368

of mail naar support@foodbusiness.nl

wilt u ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in uw inbox

Aanmelden