De Nederlandse broodprijs is het afgelopen halfjaar hard gestegen. Tussen oktober 2022 en april 2023 groeide de prijs van brood in Nederland met 12,99%. De afgelopen vijf jaar, tussen april 2018 en april 2023 steeg de prijs met 31,43%.
Eurostat, het statistiekbureau van de Europese Unie, houdt iedere drie maanden de prijs van brood in verschillende Europese landen bij, waaronder ook de prijs in Nederland. Wat opvalt is dat de prijs van brood in april 2018 was gedaald vergeleken met basisjaar 2015. Van de tien grootste EU-economieën lag alleen de Ierse broodprijs ook onder het basisjaar. Voor dit artikel is gekeken naar de broodprijs in de volgende landen: België, Duitsland, Frankrijk, Ierland, Italië, Nederland, Polen, Oostenrijk, Spanje en Zweden.
Ook wordt er gekeken naar de prijs van brood in de EU en de Eurozone. Brood in de Europese Unie (exclusief Groot-Brittannië) werd tussen april 2018 en april 2024 40,39% duurder. In de Eurozone groeide de broodprijs in die periode met 29,98%. De afgelopen vijf jaar steeg de Nederlandse broodprijs harder dan in de eurozone maar minder hard dan in de algehele EU.
In de zes maanden tussen oktober 2022 en april 2024 steeg de Nederlandse broodprijs met 12,99%. Daarmee steeg de broodprijs het hardst van alle onderzochte Europese landen. Ter vergelijking in de EU werd het brood 'slechts' 6,41% duurder. In de Eurozone steeg de prijs met 6,07%.
Poolse Donuts
De broodprijs groeide sinds 2015 overigens het hardst in Polen, een stijging van maar liefst 99%. De afgelopen vijf jaar werd het Poolse brood maar liefst 85,63% duurder. Daarmee steeg in geen enkel van de grootste EU-economieën de prijs harder. Het maakte Vette Donderdag, traditioneel de laatste dag voor de vastentijd waarop Polen zich te goed doen aan meerdere donuts per persoon, een stuk duurder. Door een stijging van ingrediëntenkosten met 20 tot 30% steeg de prijs van een donut bij de Lidl van 0,65 zloty (€0,15) naar 0,89 zloty (€0,20). Bij een populaire Poolse bakker in Warschau bedroeg de prijs voor een grote donut 4,50 zloty (€1,01) per stuk, twee jaar geleden kostten die nog 3 zloty (€0,67).
Krimpflatie
Geen enkel land kende overigens een grotere inflatie dan Polen. Dat land krijgt daarom ook te maken met hevige krimpflatie. Dat uit zich ook in het broodschap waar de gewichten van van broden afnemen. Brood is al eeuwen lang een doelwit van krimpflatie. Al in het 18e eeuwse Frankrijk kozen bakkers ervoor om de prij stabiel te houden en de broden te verkleinen.
Destijds konden bakkers door kleinere broden te bakken een volksopstand de kop indrukken. Nu waren hoge broodprijs reden voor Franse bakkers zelf om in januari de straat op te gaan. Zij waren boos over de onverwachte stijgingen van de grondstofprijzen waarmee ze te maken kregen. Niet alleen over de bloem, boter en eierprijzen, maar ook over de hoge energiekosten, waar ze begin dit jaar onverwacht tegenaan liepen. De bakkers verwachten financiële steun, het volledig doorberekenen van de gestegen kosten aan hun klanten is net als in de 18e eeuw simpelweg geen optie.
Frankrijk, waar de baguette in november nog werd uitgeroepen tot wereld erfgoed, kende relatief de kleinste stijging van de broodprijs. Daar steeg de prijs tussen april 2018 en april 2023 met 20,91%. De prijsstijging bleef mogelijk relatief beperkt door de keuze van supermarktketens Leclerc en Lidl om de prijs van stokbroden vast te zetten op €0,29. Een keuze die voor woede zorgde bij bakkers en molenaars. Maar dat stukje werelderfgoed wel betaalbaar hield.
