Hoe gaat het verder met de export van graan uit Oekraïne? Die vraag blijft centraal staan en analisten en handelaren geven aan het antwoord elk een eigen draai. Verschillende spelers denken dat het wel los loopt met de Russische dreigementen. APK Inform kwam met cijfers dat Oekraïne na oogst 2023 minder te exporteren heeft. Daar staat wel tegenover dat de EU op een bovengemiddelde tarweoogst afstevent al is het natte voorjaar wel een aandachtspunt.
Het meicontract tarwe op de Matif leverde gisteren €2,25 in en sloot op €242,75 per ton. Ook op de CBoT sloten de noteringen in het rood. Tarwe zakte met 0,7% naar $6.38¾ per bushel. Maïs sloot eveneens 0,7% lager en kwam uit op $6.46½ per bushel. Soja liet een scherpere daling zien en leverde 1,4% in om te sluiten op $14.45¼ per bushel.
Tijdens de handelsdag zakte tarwe op de CBoT naar het laagste niveau sinds juli 2021. De Matif tikte eerder deze week al de laagste prijs aan sinds september 2021. De markt blijft dus nog steeds zoeken naar de bodem volgens verschillende analisten. Eén van de redenen daarvoor is volgens sommige analisten dat spelers op de markt vasthouden aan de successen die de afgelopen maanden zijn geboekt met de graandeal. Dat Rusland nu hoog van de toren blaast dat het de deal na 18 mei niet wil verlengen wordt niet helemaal serieus genomen. Als puntje bij paaltje komt zal het Kremlin toch wel tekenen is de heersende gedachte. Dat gevoel werd gisteren nog maar weer eens wat versterkt door de oproep van Oekraïne om de druk op Rusland verder op de voeren toch verder te gaan met de graandeal. Nu hebben de westerse grootmachten niet veel pressiemiddelen over maar uitspraken van de Chinese ambassadeur bij de VN eerder deze week wijzen erop dat deze grootmacht (die nog wel een zekere invloed heeft op Rusland) zijn invloed wil aanwenden om de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee open te houden.
Europees noodpakket binnen handbereik
De Europese Landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski is optimistisch dat de vijf lidstaten dit de grenzen gesloten hebben voor graan uit Oekraïne op korte termijn hun grenzen weer openstellen. Vorige week kwam de Europese Commissie met een noodpakket nadat verschillende oostelijke lidstaten op eigen houtje importbeperkingen in hadden gesteld tegen agrarische producten uit Oekraïne. Het noodpakket van de EU gaat alleen over tarwe, maïs, koolzaad, zonnebloempitten en zonnebloem olie. Dat is volgens Wojciechowski 80-90% van de producten die uit Oekraïne komen. Andere producten waar tegen de vijf lidstaten protesteren waaronder pluimvee- en zuivelproducten vallen buiten het noodpakket. "Ik denk dat we heel dichtbij een goede overeenkomst zijn", vertelde Wojciechowski na afloop van een bijeenkomst van de ministers van landbouw in Luxemburg. In het voorstel wordt €100 miljoen vrijgemaakt om boeren in de vijf landen te compenseren voor de instroom van het relatief goedkope graan uit Oekraïne.
Er is ook nieuws te melden uit het Zwarte Zee gebied dat de markt juist wat steun geeft. APK Inform schat de Oekraïense tarweoogst van 2023 in op 16,2 miljoen ton. dat is fors lager dan de 21 miljoen ton die in 2022 werd geoogst volgens de gegevens van het USDA. Ook de Oekraïense tarwe export voor komende seizoen wordt met 8,8 miljoen ton fors naar beneden bijgesteld door APK Inform. Volgens het USDA komt de totale export voor seizoen 2022/23 uit op 14,5 miljoen ton.
Nat voorjaar
Een andere prijsdrukkende factor op de markt is het Mars Bulletin van de Europese Commissie. De gemiddelde tarweoogst in de EU wordt geraamd op 5,74 ton per hectare. Dat is 3% hoger dan vorig jaar en het vijfjarige gemiddelde. In bijna alle lidstaten is de opbrengst gelijk aan of hoger dan het vijfjarige gemiddelde. Alleen het Iberisch schiereiland springt eruit. In Spanje blijft de verwachte opbrengst 21% achter op het vijfjarige gemiddelde en in Portugal wordt naar verwachting 20% minder geoogst. Dat komt door extreme droogte in het gebied. In Noordwest Europa is droogte geen probleem maar zorgt een te veel aan neerslag voor problemen volgens Commissie. In Ierland, het VK, Noord-Frankrijk, België en Nederland lopen de voorjaarswerkzaamheden daardoor vertraging op. Deels heeft dat impact op de zomergranen maar vooral bij aardappelen en bieten kunnen de opbrengsten weleens fors lager uitvallen doordat te laat wordt gezaaid of gepoot volgens.
