De prijzen op de zuivelmarkt zakken steeds verder bij de industrie vandaan waardoor deze in een toenemende spagaat zit tussen de uitbetaalde melkprijzen en de inkomsten uit de zuivelverkoop.
In januari ontvangen veel Nederlandse melkveehouders nog steeds €60 of meer per kilo voor hun melk, terwijl de grondstofwaarde momenteel ergens tussen de €40,00 en €45,00 per 100 kilo ligt. Daarbij ligt de melkprijs op de spotmarkt al ruim onder de €35,00 per 100 kilo.
Onderstaande grafiek breng de spanning in beeld.
Het prijsverschil tussen spotmarkt/grondstofwaarde en uitbetaalprijs wringt en zal ergens moeten worden opgevangen, ofwel door een herstel van de zuivelmarkt, ofwel door fors lagere uitbetaalprijzen aan de melkveehouders. Nu is het wel zo dat de sterk dalende zuivelprijzen gepaard gaan met een beperkte handel. Veel grote contracten worden nu niet afgesloten. Kopers leunen achterover, in de hoop dat er nog meer prijsdalingen plaatsvinden. Ze weten daarbij dat er ook elders op de wereld een aardig aanbod van melk is, dat een grote koper als China nu weinig doet en dat de melkaanvoer in Europa in de komende maanden naar een nieuwe piek gaat.
Dat zijn niet de omstandigheden waarin een herstel van de markt gemakkelijk is. Verlichting van de prijsdruk zou dan moeten komen van een flinke toename van de export en/of een lager melkaanbod. Dat laatste is er nu nog zeker niet.
Waar en wanneer de markt weer in balans komt, is afwachten. Voorlopig lijken de dalende zuivelprijzen het eerste signaal te zijn richting een lager melkaanbod.
Ook de roomprijs ging deze week weer verder onderuit, net als de boterprijs. Alleen de prijs voor magere melkconcentraat hield de prijsdaling nog enigszins binnen de perken.
De prijs voor het laatste product is nog zodanig dat er volgens diverse bronnen nog steeds op een enigszins rendabele manier magere melkpoeder van te maken is. Weliswaar zit er maar zo'n €600 tot €700 per ton tussen inkoop van concentraat en verkoop van melkpoeder, maar er zijn partijen die het daarvoor willen wagen.
Magere melkpoeder is ondertussen vrijwel het enige product dat, ondanks dat er ook hierbij prijsdalingen zijn, nog redelijk stabiel blijft in de markt. Ook bij weipoeder is de markt nog redelijk rustig.
Het zorgelijkst voor de melkprijsvorming is en blijf de situatie op de kaasmarkt. Het tempo en de duur van de prijsdalingen zijn hoog en een bodem lijkt nog niet in zicht, met name bij de Goudse en Edammer kazen en mozzarella. De Cheddar- en ook de Emmentalerprijs blijft beter bestand tegen prijsdalingen.
Cheddar profiteert van het feit dat het een echte 'wereldkaas' is en overal goed te verkopen. Bovendien is het aanbod vanuit Ierland momenteel beperkt, want dit land kent een seizoensmatig heel sterk wisselende melkaanvoer.
