Lang hebben de verwerkers van aardappelen moeten worstelen met de toegenomen kosten voor het maken van frites. De toegenomen kosten van transport (aanvoer van aardappelen naar de fabriek), energie, bakolie en verpakkingen maakten het hebben van een fritesfabriek - net als in zoveel andere sectoren in food - tot uitdagende tijden.
Lang hebben verwerkers geworsteld met de vraag hoe kon worden omgegaan met de oplopende kosten en het doorrekenen daarvan aan de afnemers. Langlopende prijsafspraken met afnemers maakten het lastig om marges vast te kunnen houden. Bij het niet goed kunnen managen van de inkoop van de verschillende grondstoffen, verdwijnt de winstmarge volgens een inkoper bij een verwerker als sneeuw voor de zon.
Historisch hoge prijssprong
Toch lijkt de fritesprijs nu een duidelijke prijssprong te hebben gemaakt. Cijfers wijzen uit dat de prijs van exportfrites in de maand april met bijna 10% is toegenomen. Een historisch grote sprong die nog niet eerder is gezien in de fritesmarkt. Over het gehele eerste kwartaal van 2022 is de prijs van frites opgelopen met 25%.{{dataviewSnapshot(2_1655888397)}}
Een deel van deze flink prijssprong is veroorzaakt door de duurder wordende aardappelen in april, waar overigens eind mei weer een kentering in kwam. Het is dan ook interessant om te zien of de fritesprijzen in de maanden mei en juni weer wat zijn gestegen.
Europa dicteert de prijs
De Europese fritesverwerkers blijven overigens de goedkoopste frites aanbieden in de wereld, vergeleken met verwerkers uit andere continenten. Zo is frites uit Amerika nog steeds een stuk duurder dan de Europese frites. Iets wat vooral te maken heeft met de inkoop van aardappelen en de logistieke kosten bij de afzet van de frites naar de rest van de wereld. Nederlandse en Belgische verwerkers liggen nu eenmaal dicht bij de wereldhavens Rotterdam en Antwerpen.
Wat voor gevolgen heeft de prijssprong van 25% in het eerste kwartaal voor het volume richting de export? Uit de eerste exportcijfers van verwerkt product voor de maand april blijkt in ieder geval dat de export duidelijk lager is. Dit kan op vraaguitval duiden door de hogere prijzen. De cijfers laten echter ook vraaguitval zien, vooral richting Rusland en Oekraïne. Deze afzet is weggevallen na het instellen van de verschillende boycots. Daarmee kan het totaal volume dat buiten Europa wordt afgezet lager uitvallen, maar wil overigens niks zeggen over de afname van vraag door een hogere prijs.{{dataviewSnapshot(2_1655889122)}}
