Van bakkers wordt verlangd om lekker brood en banket tegen betaalbare prijzen te bakken. Dat eerste is vaak het probleem niet. De betaalbaarheid is echter steeds meer een uitdaging. Door de oorlog in Oekraïne explodeerden immers de graan- en gasprijzen. Ook de room- en boterprijzen liepen recent flink op. Hoewel de gekte op de grondstoffenmarkt inmiddels wat is gaan liggen, noteren bakkerijgrondstofprijzen vaak nog boven het langjarig gemiddelde.
De vraag is of de huidige voedselinflatie een incident is of dat de prijzen structureel op een hoger niveau komen te liggen. Dat laatste lijkt 'hoog over' op wereldschaal bekeken waarschijnlijk. De wereldbevolking groeit stevig door en de welvaart neemt in veel landen toe. Daarbij neemt door klimaatverandering ook de kans op misoogsten toe. Toenemend protectionisme en politieke maatregelen dreigen de grondstoffenprijzen eveneens op te drijven.
We lijken af te stevenen op een tijdperk met minder overvloed, of eigenlijk zitten hier al middenin. Structurele voedseloverschotten zijn verdwenen. Neem bijvoorbeeld eieren, vlees, aardappelen, vis, zuivel of graan. Het is in de Westerse wereld allemaal schaars geworden. De zogeheten boterbergen zijn verleden tijd. Het verdwijnen van overschotten is een voorstadium van tekorten, waarvan de eerste signalen soms al opdoemen.
De krimp van de Nederlandse melkveehouderij kan de komende jaren weleens groter zijn dan gedacht. Het stikstofbeleid motiveert waarschijnlijk melkveehouders om te stoppen, wat de neerwaartse trend versneld. Daarbij wil de overheid toe naar een grondgebonden melkveehouderij. Dit houdt in het kort in dat het aantal koeien en hectares per bedrijf op elkaar zijn afgestemd. Hoewel de details nog worden uitgekristalliseerd, moet mogelijk 40% van de melkveehouders in actie komen. Grond aankopen in stadstaat Nederland kan, maar is een dure en bovendien kostprijsverhogende aangelegenheid. Zuivelproducenten zien de bui al hangen en zoeken massaal naar nieuwe leveranciers om een overcapaciteit aan roestvrijstaal te voorkomen. In veel andere zuivelproducerende landen hangt ook een krimpscenario boven de markt.
Bij al deze ontwikkelingen zijn boterzachte prijzen niet waarschijnlijk. Dit kan je al snel zien als bedreiging, maar het is wellicht ook een kans voor meer waardering. Want als je op een terras soms gerust 5 euro of meer voor een biertje moet betalen, dan was een brood misschien ook wel iets te goedkoop.
Deze column is in het kader van contentuitwisseling tevens verschenen in de juli-editie van Bakery Next, de vakkrant voor de bakkerijbranche.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.