Ook de markt voor zonnebloempitten en olie wordt beïnvloedt door het verlengen van de graandeal. De wachtperiode van slechts zestig dagen heeft meerdere implicaties voor de olieproductie dan bij sommige andere grondstoffen het geval is.
Maandagmiddag 20 maart wordt duidelijk dat de nieuwe graandeal tussen Rusland en het westen slechts een geldigheidsduur van zestig dagen heeft en niet de eerder genoemde 120 dagen waar Oekraïne, de EU en Turkije voor hebben gepleit. Het is het laatste wapen in de strijd van Rusland om onder andere toegang te krijgen tot het wereldwijde betaalsysteem Swift.
Lastig plannen
Waarom is een halvering van de periode slecht nieuws voor de plantaardige oliemarkt? Voor een schip is geboekt, naar Oekraïne gevaren, geladen en weer terugvaart is deze periode allang voorbij. Dat maakt het voor de crushers lastig plannen, omdat ze niet weten hoe de politieke vlaggen erbij hangen nadat dit proces in gang is gezet.
Het resultaat van deze onzekerheid bij de verwerkers is dat de marktpartijen achteroverleunen en zich beramen op hun volgende stap.
Sinds begin november bevindt de wereldmarktprijs van zonnebloemolie zich in een glijdende schaal, afgezien van een periode van stabilisatie in december. Eind februari en begin maart wisten de prijzen zich nog staande te houden, maar gedurende maart is de steun voor een stabiele prijs langzaam afgebrokkeld. Dat is in lijn met de noteringen voor granen.
Rekensom positief voor zonnebloemen
Akkerbouwers in Oekraïne en Europese landen maken de rekensom voor dit seizoen. Daaruit blijkt volgens insiders dat de teelt financieel beter rendeert dan zomergranen in de huidige markt, waardoor het areaal kan groeien. Zonnebloemen zijn relatief low-input en daardoor interessant voor Oekraïense boeren die dure grondstoffen moeten kopen in een krappe markt.
Nieuwe overheidsdata uit India laat zien dat het land waarschijnlijk 1,5 miljoen ton zonnebloemolie importeert onder het importvrije quotum. Dat is een half miljoen ton minder dan het quotum toestaat. India is de grootste koper van plantaardige oliën ter wereld en heeft dit seizoen 1,3 miljoen ton zonnebloemolie ingevoerd. Ook Indiase importeurs zijn erg afwachtend geweest de laatste weken vanwege onduidelijkheid rond het 'Black Sea Grain Initiative'.
