De grondstoffenmarkt was in maart én blijft komende periode in de ban van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Afgelopen maand zorgde het wederom voor verschillende prijsrecords. Of en wanneer het plafond bereikt is, is lastig te voorspellen.
De grootste bewegingen waren afgelopen maand zichtbaar op de granenmarkt. De CboT-notering voor maïs nam met 11% toe en de tarwenotering op de Matif schoot voor het eerst door de grens van €400 per ton, vertelt marktanalist Jose Saiz. "Aangezien de markt begin dit jaar nog volop aan het herstellen was van de coronapandemie, kwam de Russische invasie in Oekraïne extra hard aan. Oekraïne en Rusland zijn immers belangrijke spelers op de granenmarkt. En dan hebben we ook nog te maken met tegenvallende weersomstandigheden in een aantal belangrijke productieregio's. Dit alles houdt de prijs op een hoog niveau", meldt hij.
De onduidelijkheid over de nieuwe oogst – in combinatie met de huidige krappe voorraad – zorgt ook nog voor veel onzekerheid over het prijsverloop van de komende maanden. "Hoewel Oekraïne probeert om via spoor nog wat graanproducte naar de Europese Unie te krijgen, is dat bij lange na niet voldoende om de tekorten op te vullen. Ook landen als Brazilië, Argentinië en de Verenigde Staten hebben onvoldoende tarwe of maïs in opslag om meer op de wereldmarkt te brengen. Het marktsentiment voor de korte termijn is daarmee zeker bullish", aldus Saiz.
Zuivelprijzen schieten door het dak
Maar niet alleen de granenmarkt heeft te maken met een krap aanbod, ook de zuivelprijzen schieten om die reden door het dak. Kijken we naar de kaasmarkt, dan is vooral de vraag vanuit de foodservice groot, meldt Saiz. De gemiddelde Europese prijs voor bijvoorbeeld Gouda kaas steeg van €4.152 per ton in week 11 naar €4.231 per ton in week 15. Emmental kaas steeg in diezelfde periode van €4.290 per ton naar €4.455 per ton. De prijsstijging in cheddar is nog vele malen groter. In week 11 noteerde cheddar €3.694 per ton. Dat is in week 15 al €3.830 per ton.
Een lage melkaanvoer is reden voor de krapte op de gehele zuivelmarkt. Boter noteert inmiddels al op het hoogste niveau sinds zeker 2014. In week 15 kwam de Europese prijs gemiddeld uit op €6.913 per ton. Begin maart was dat €6.141 per ton. In melkpoeders is de vraag eveneens groter dan het aanbod. "En die kloof neemt toe", stelt Saiz. Magere melkpoeder kwam in week 15 uit op een prijs van €4.174 per ton. Volle melkpoeder noteert in dezelfde week een prijs van €5.186 per ton. "Als de lage melkaanvoer aanhoudt – we werken immers naar de voorjaarspiek toe – dan zijn hogere prijzen ook niet uit te sluiten. Ook hier geldt dus een bullish sentiment", sluit Saiz af.
Flinke tekorten op vleesmarkt
En om het cirkeltje rond te maken, ook op de vleesmarkt is sprake van krapte. "Hoge inputkosten bij producenten – het gaat dan vooral om de prijzen van veevoer – zorgen ervoor dat zowel varkensvlees als rundvlees beperkt beschikbaar is", vertelt marktanalist Alice Witchalls. Vion noteert voor vleesvarkens in week 16 een prijs van €1,86 per kilo. De DCA Beursprijs voor vleesvarkens (geslacht) komt voor diezelfde week uit op €1,72 per kilo. Dat is het hoogste niveau sinds week 14 van 2020. Eind 2019 werd een piek bereikt van €1,95 per kilo. Een absoluut hoogtepunt.
Maar ook andere vleesvariëteiten zijn duur door de hoge veevoerkosten. "De uitbraken van vogelgriep hebben de pluimveestapel (vooral in de Verenigde Staten) afgelopen jaren flink uitgedund. Daardoor zijn de voorraden in de koelcellen beperkt. Tegelijkertijd zorgen de recente uitbraken van salmonelle in de Europese Unie ervoor dat veel eieren preventief zijn vernietigd. Dat zorgt voor een onbalans in vraag en aanbod én dus hoge prijzen. Dit is een trend die ik op de lange termijn niet 1-2-3 zie veranderen", sluit Witchalls af.
